Re-integreren na je burn-out? Zo doe je dat
Re-integratie na burn-out. Waarschijnlijk zit je vol met vragen. Bijvoorbeeld: hoe verloopt re-integratie eigenlijk? Wat gebeurt er als je niet meer naar je huidige functie terug wil of kan en van baan wil veranderen? En wat zijn eigenlijk je rechten en plichten? Al deze vragen leggen we je in dit blog uit. Daarnaast geven we je een aantal tips om je re-integratie succesvol door te komen. En wat je tijdens je re-integratie vooral moet vermijden.
Wanneer aan het werk aan het burn-out?
Beetje bij beetje komt je energie in verloop van je burn-outherstel terug. Extreme vermoeidheid verdwijnt en geleidelijk wil je weer meer doen. Wanneer dat gebeurt is voor iedereen verschillend. De een heeft meer tijd nodig om te herstellen. De ander krijgt te maken met een terugval. Een derde heeft een langere opbouwfase nodig. Maar over het algemeen kun je zeggen dat je ongeveer zes maanden nodig hebt om weer volledig aan het werk te kunnen.
Lees ook: Burn-out: moet je blijven doorwerken?
Van re-integeren kun je leren
In de opbouwfase van je herstel kijk je bijvoorbeeld naar je kwaliteiten en hoe je beter met je valkuilen omgaat. Mogelijk wil je ook weer graag aan het werk. Dit gebeurt wanneer er een basis is ontstaan in je herstel en je voldoende inzichten en vaardigheden hebt opgedaan. Re-integratie is dan juist belangrijk om verder te komen. Het geeft je de kans om wat je heb geleerd in de praktijk toe te passen. Zo kun je je talenten inzetten en via leren en doen duurzaam herstellen.
Re-integratie bij burn-out en wetgeving
Voordat we dieper duiken in hoe je goed re-integreert, vertellen we eerst wat de plichten zijn. Uiteraard ben je verplicht om mee te doen aan je re-integratie. Maar niet alleen jij, ook je werkgever heeft verplichtingen: hij of zij moet meewerken aan jouw herstel en re-integratie na je burn-out. Dat staat in de Wet Verbetering Poortwachter. Je werkgever kan zelfs een boete krijgen als hij of zij dit verzaakt.
Dat je werkgever dus meebetaalt aan professionele begeleiding op het gebied van burn-outherstel en re-integratie is heel normaal. Het is niet iets waarvoor je je schuldig hoeft te voelen, want dit is wettelijk bepaald. Zo kun jij stap voor stap en met de steun van je werkgever weer aan het werk, of dat nu bij je huidige bedrijf is of elders.
Wil je meer weten over de Wet Verbetering Poortwachter? Bekijk dan onderstaande video van De Arbodienst.
10 tips om jouw re-integratie goed te laten verlopen
Ben jij klaar om te re-integreren? Uit onderzoek blijkt dat verschillende factoren helpen om jouw re-integratie succesvol te laten verlopen. Zo kun je zelf een hoop doen, maar ook je werkomgeving en sociale steun kunnen van invloed zijn op een geslaagde terugkeer naar de werkvloer.
Omdat al deze factoren met elkaar zijn verbonden is het belangrijk om aan alle gebieden aandacht te besteden. Het heeft bijvoorbeeld een negatieve invloed als het op je werk goed gaat, terwijl er privé een hoop speelt of als je onvoldoende slaapt. Vroeg of laat ga je ook op je werk de consequenties hiervan merken.
Dit zijn 10 ingrediënten die de kans op een goede re-integratie vergroten:
- Zorg dat je voldoende basis hebt in je herstel voordat je teruggaat naar de werkvloer;
- Begin op je werk met een schone lei;
- Vraag professionele hulp die je helpt bij je re-integratie;
- Maak een plan van aanpak ofwel een opbouwurenschema met flexibele uren en eventueel een aangepast takenpakket;
- Zorg dat je inspraak hebt in hoe je dingen wilt aanpakken, dit zorgt voor zelfstandigheid en motivatie;
- Begrip en steun van collega’s, leidinggevende en je sociale netwerk geven je kracht op moeilijke momenten;
- Zorg voor een goede werk-privébalans;
- Zorg voor ontspanmomenten en afleiding, zoals wandelen, afspreken met een vriend en besteedt aandacht aan hobby’s en creatieve activiteiten;
- Zorg voor voldoende slaap. Of pak je slaapproblemen constructief aan (eventueel met hulp);
- Wees je bewust dat gevoelens van spanning en onzekerheid erbij horen en dat je (zelf)vertrouwen juist groeit door te doen.
14 tips die een goede re-integratie verhinderen
Let ook op de valkuilen tijdens je terugkeer op je werk. Dit zijn ze:
- Te weinig basis hebben in je herstel en te snel aan het werk gaan;
- Druk vanuit de organisatie om weer aan het werk te gaan;
- Geen gevoel van autonomie en inspraak tijdens je terugkeerproces;
- Het meteen allemaal goed willen doen en geen ‘nee’ durven zeggen;
- Te maken krijgen met vooroordelen of taboe’s over burn-out;
- Betutteling en overbezorgdheid door collega’s en leidinggevende;
- Blijven hangen in dat je hebt gefaald;
- Onvoldoende rust en ontspanning nemen;
- Onvoldoende begeleiding en onduidelijkheid bij je terugkeer op het werk;
- Te lang uit de roulatie zijn;
- Weinig begeleiding van en voorlichting naar de werkgever toe;
- Een te langzame re-integratie waardoor je energie stagneert en je weinig draagkracht hebt om verder te komen;
- Angst voor terugval;
- Niks of te weinig geleerd hebben van je burn-out waardoor je dezelfde fouten maakt.
Werkhervatting en opbouwschema na je burn-out
Als je je weer hersteld voelt en teruggaat naar de werkvloer, dan is het slim om een opbouwschema of werkschema op te stellen. Als je zo lang ziek bent geweest kun je namelijk niet in één keer weer beginnen, dat doe je in fases. Je maakt zo’n schema in samenwerking met je bedrijfs- of arboarts en eventueel een coach, therapeut of andere begeleider.
In je opbouw- of werkschema staat hoeveel uur je per week aan het werk bent en welke taken je kunt doen. Dit schema bespreek je ook met je leidinggevende en samen kijk je om de week of twee weken hoe dat gaat. Natuurlijk kan dit altijd aangepast worden als blijkt dat het te veel is of als je juist meer aankunt.
Terugvallen tijdens re-integratie
Als je geen energie krijgt van je werk of de omgeving waarin je werkt, betekent dit vaak dat je andere keuzes moet maken. Ook kun je tijdens re-integratie terugvallen. Misschien ben je dan niet op je plek of ben je nog aan het leren. Coaching en begeleiding tijdens re-integratie is daarom essentieel om te ontdekken wat voor jou belangrijk is.
Veranderen van functie na je burn-out
Misschien kom je er tijdens een hersteltraject achter dat je niet meer terug wil naar je oude functie. Samen met je werkgever kijk je dan wat voor jou de mogelijkheden binnen het bedrijf zijn. Misschien past een andere functie op een andere afdeling nu beter bij je.
Veranderen van baan na je burn-out
Het kan ook betekenen dat jij en je werkgever afscheid van elkaar nemen. Bijvoorbeeld omdat je wat anders wilt dan jouw werkgever je te bieden heeft. Je kunt je dan laten ontslaan zodat je daarna een uitkering ontvangt. Neem je zelf ontslag dan loop je je werkeloosheidsuitkering mis en dat zou zonde zijn.
Je kunt trouwens niet ontslagen worden als je nog ziek bent, daarvoor ben je wettelijk beschermd. Sommige werkgevers proberen dat wel, bijvoorbeeld door in samenspraak jou een vaststellingsovereenkomst (lees verderop wat dit inhoudt) aan te bieden. De reden kan zijn dat ze geen zin hebben om tijd en moeite te steken in een herstel- en re-integratietraject. Zo proberen ze hun plichten te omzeilen. Hoewel dit misschien aantrekkelijk lijkt, wil het niet zeggen dat je daarna recht hebt op een uitkering. Weet dus goed wat je doet als je met een vaststellingsovereenkomst akkoord gaat.
Het recht om niet ontslagen te worden na je burn-out vervalt na twee jaar, dan mag je werkgever je wel ontslaan. Dit gaat ook gepaard met een vaststellingsovereenkomst. Hierin staan afspraken over de beëindiging van jullie arbeidsrelatie, zoals de datum van de beëindiging van het contract en de hoogte van de financiële vergoeding. Maar vaker wordt een tweede spoor ingezet.
Re-integratie tweede spoor
Wanneer het niet mogelijk is om te re-integreren bij je huidige werkgever en er bij beide partijen voldoende inzet is getoond, kun je een traject ingaan waarbij je naar ander werk wordt begeleid: het re-integratietraject tweede spoor. Een tweede spoor heeft als voordeel dat je (begeleidt) naar andere mogelijkheden kunt kijken bij een nieuwe werkgever. Dat biedt natuurlijk veel kansen. Tegelijkertijd is het niet altijd even makkelijk om snel aan een baan te komen en is er natuurlijk geen garantie op werk.
Re-integratie na burn-out: ervaringen
Hoe jouw re-integratie verloopt is heel persoonlijk. Bij de een verloopt het allemaal heel soepel en vlotjes, bij de ander is het meer zoeken naar wat past.
Ook bij BoFit gaan mensen na hun burn-outherstel terug naar hun oude werkgever of functie. Of ze kiezen voor een andere baan, zoals Natalja. Natalja had een lastige tijd op haar werk achter de rug. Vooral met haar manager was er een geduw en getrek op het werk wat haar veel stress opleverde. “Ik besloot eind september dat ik niet langer in mijn functie zou terugkeren en graag het traject wilde ingaan van een tweede spoor. Op mijn werk vonden ze het belangrijk dat ik eerst het werkritme zou opbouwen. Na anderhalve maand, waarin mijn manager geen actie ondernam om het re-integratietraject op te starten, heb ik het heft in eigen hand genomen. Ik wilde werk vinden waarin ik het werkritme kon opbouwen. Inmiddels had ik scherp wat mijn vervolgstappen zouden zijn en had ik besloten dat ik eind 2020 definitief afscheid wilde nemen.”
Ondertussen is Natalja weer aan het werk en voelt ze zich uitstekend. “Het werkritme opbouwen gaat verbazingwekkend goed. Ik maak op dit moment alweer werkweken van 32 uur en bruis nog steeds van de energie. Ook geef ik veel beter mijn grenzen aan en leg ik de lat voor mezelf op een niveau waarbij er een gezonde balans is.”
Sommigen mensen kiezen na hun herstel een ander pad. Zoals Marjolein: “Inmiddels is mijn baan ingeruild voor het ondernemerschap. En met twee goedlopende bedrijven heb ik daar geen seconde spijt van. Ik werk meer dan ooit tevoren, terwijl ik tegelijkertijd ook meer energie heb dan ooit tevoren.”
Re-integratie na burn-out: conclusie
Re-integratie na je burn-out is iets wat goed aangepakt moet worden. Professionele begeleiding vergroot de kans om dit succesvol te laten verlopen. Te snel re-integreren betekent vaak dat je terugvalt en hierdoor niet of veel minder snel aan het werk kunt. Te langzaam re-integreren kan zorgen voor stagnatie in het proces waardoor het niet lukt om aan je uren te komen. Steun van je werkomgeving en je sociale netwerk helpen je hierbij enorm.
Re-integreren betekent ook dat je je op alle vlakken van je leven goed voor jezelf zorgt. Dat je blijft bewegen, gezond eet, voldoende slaapt en ontspant, en mensen om je heen hebt die je waarderen en respecteren. Op die manier kan het bijna niet anders dat jouw re-integratie slaagt en je vol energie en plezier naar je werk blijft gaan.
Bronnen:
Scriptiebank.be | Annelies van Royen
Steunpuntwerk.be | P. Vaes, A. Vanheel, B. Claesen, E. Nuyts, A. Luts, F. Timmers, C. Schollen, P. Ruppol, A. Spooren