Heilzame natuur (1): effect op stemming en welbevinden
Van oudsher is bekend dat natuurlijke omgevingen heilzame eigenschappen hebben. In dit artikel een selectie van wereldwijde onderzoeksresultaten die aantonen dat contact met de natuur een positief effect heeft op onze stemming en ons gevoel van welbevinden. De resultaten zijn eerder gepubliceerd in de factsheet van IVN ‘Waarom wij natuur nodig hebben’ opgesteld door Agnes van den Berg, omgevingspsychologe en hoogleraar natuurbeleving.
Niet alleen een bezoek aan de natuur heeft een heilzame werking, ook het kijken naar de natuur vanuit een raam of op een scherm heeft een positief gezondheidseffect. Het kan er onder andere voor zorgen dat we beter kunnen omgaan met pijn, minder negatieve emoties ervaren en minder vaak last hebben van psychische problemen.
Selectie van onderzoeksresultaten natuur en psychische problemen
- Een bezoek aan of het kijken naar de natuur leidt tot een vermindering van pijn en negatieve emoties zoals boosheid, vermoeidheid en somberheid en tot een toename van positieve gevoelens en energie (Bowler e.a., 2010; Velarde, Fry, & Tveit, 2007).
- Patiënten in een Amerikaans ziekenhuis hebben na een galblaasoperatie minder sterke pijnstillers nodig en mogen een dag eerder naar huis wanneer ze herstellen in een kamer met uitzicht op bomen dan wanneer ze herstellen in een kamer met uitzicht op een stenen muur (Ulrich, 1984).
- Nederlandse studenten die somber, gespannen en kwaad waren geworden door enge filmbeelden raakten hun negatieve gevoelens volledig kwijt na het bekijken van een korte
video van een wandeling over een bospad. Dit terwijl studenten, die keken naar een video van een wandeling door een rustige straat in Utrecht, na afloop nog steeds verhoogde negatieve gevoelens hadden (Van den Berg, Koole, & Van der Wulp, 2003). - Niet alleen natuurbeelden, maar ook natuurgeluiden hebben een positief effect op de stemming van gestreste proefpersonen (Goossen, Van Winsum-Westra, & Van der Wulp,
2007). - Zwitserse wandelaars raken in een betere stemming van een wandeling door een verzorgd en goed onderhouden bosgebied dan van een wandeling door een wilder deel van hetzelfde bosgebied dat al jaren niet meer wordt onderhouden (Martens, Gutscher, & Bauer, 2011).
- De grootste verbetering in de gevoelsstemming treedt op tijdens de eerste vijf minuten van een bezoek aan de natuur (Barton & Pretty, 2010).
Bron:
IVN factsheet ‘Waarom wij natuur nodig hebben’ – Agnes van den Berg