In eerste instantie denk je bij verlies misschien aan het overlijden van een dierbare. Toch kan verlies zich op vele manieren uiten. Ook in de verschillende fases van een burn-out kun je verlies tegenkomen. Hoe dat precies zit vertellen we je in deze driedelige serie over verlies. In dit eerste deel leggen uit hoe verlies en rouw aanleiding kan zijn voor een burn-out. En wat verlies betekent tijdens je burn-out.

Verschillende soorten verlies

Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met verlies. Zeker als je burn-out bent. Want eigenlijk kun je wel stellen dat burn-out per definitie betekent dat je geconfronteerd wordt met verlies. Op veel verschillende manieren. Hoewel er nog meer vormen te noemen zijn, delen we hier verlies gemakshalve in drie soorten in:

1. Verlies vóór je burn-out, zoals het overlijden van een dierbare;
2. Verlies van lichamelijk en psychisch functioneren tijdens je burn-out;
3. Verlies na je burn-out, zoals verlies van werk en vriendschappen.

Verlies vóór je burn-out

Kan verlies en rouw aanzetten tot een burn-out? Ja, is het antwoord. Maar niet altijd natuurlijk. Dit heeft te maken met je omstandigheden in combinatie met je persoonlijke kenmerken en hoe je omgaat met situaties. Voor sommige mensen is het bijvoorbeeld lastig om te voelen en vooral om pijn te ervaren. Ze weten niet goed hoe ze hiermee moeten omgaan. Een van de manieren om hier toch mee te kunnen dealen wordt ook wel ‘afleidende copingstijl’ genoemd. Dit betekent dat je jezelf afleidt door bijvoorbeeld hard te werken. Of door overmatig voor anderen te zorgen, zoals voor familieleden die ook met het verlies te maken hebben. Op die manier word je niet met je gevoelens geconfronteerd, simpelweg door je op andere zaken te richten. 

Uitgesteld rouwproces

Soms kom je gewoon niet toe aan rouwverwerking omdat er te veel speelt en het verlies bepaalde gevolgen heeft. Stel dat je samen met je partner een bedrijf hebt en je partner overlijdt. Dan kom je er alleen voor te staan en moet je ineens alleen een bedrijf runnen. Er is weinig tijd om stil te staan bij rouw, want je dagelijks werkleven gaat gewoon door. Dan krijg je te maken met verlies op verlies. Je verliest je partner, maar ook je zakenpartner en/of medewerker. Zowel bij de ‘afleidende copingstijl’ als bij verlies op verlies zie je dat het rouwproces wordt uitgesteld. Hierdoor ga je enorm over je grenzen heen en kom je niet meer aan jezelf toe. Alles doe je op wilskracht en verstand, en voor je gevoel is weinig tot geen ruimte. En toch: iedereen die te maken krijgt met ernstig verlies moet een keertje rouwen. Als je daarna nog eens met tegenslag of moeilijke ervaringen te maken krijgt, dan zegt je lichaam op een gegeven moment: het is genoeg. Dat uit zich bijvoorbeeld in hyperventilatie, paniekklachten, darmklachten, slecht slapen of hartproblemen. Door dit verlies en het uitgestelde rouwproces kun je uiteindelijk ook een burn-out ontwikkelen.

Verlies tijdens je burn-out

Dat je tijdens je burn-out niet meer kunt functioneren zoals je bent gewend, is ook een verlies. Je verliest in feite jezelf. Je had een leuk leven en kon altijd maar doorgaan. Je was misschien wel eens moe of had wel eens een pijntje hier of daar, maar dat nam je op de koop toe. En dan opeens kun je dat niet meer. Je bent te vaak over je grenzen gegaan en je leven staat ineens helemaal op zijn kop. Je krijgt te maken met de consequenties van je eerdere gedrag. Je kunt bijvoorbeeld niet meer werken, geen muziek meer maken, geen leuke dingen meer doen met je kinderen. Opeens heb je meer tijd nodig om de dingen te doen en te verwerken. Vaak is er ook (een gevoel van) isolatie. Het contact met je omgeving is moeizaam, kost je te veel energie en je concentratie neemt af. Dat voelt als een verlies. Ninka Schoutsen, opleider, supervisor en coach bij BoFit zegt hierover: “Het is net alsof er bij je ingebroken is. Je bent daarna vaak je onbezonnenheid en veiligheid in huis kwijt. Met een burn-out ben je de onbezonnenheid en veiligheid in jezelf kwijt. Een burn-out maakt je eigenlijk heel bewust, alert en behoedzaam”.

Verlies na je burn-out

Verlies kan dus aanleiding zijn tot een burn-out. Wanneer je rouw hebt uitgesteld of je gevoelens niet goed hebt verwerkt, kan dit diverse klachten veroorzaken. Ook tijdens een burn-out heb je te maken met verlies. Je verliest jezelf en kunt niet meer de dingen doen die je normaal gesproken deed. Volgende week lees je wat de rol is van verlies na je burn-out, hoe relaties onder druk kunnen komen te staan en hoe je aan een nieuwe versie van jezelf werkt.

 Luister ook naar onze podcast over verlies en burn-out.

Heb jij onlangs te maken gehad met een verlies? Heb je in het verleden iets of iemand verloren en heb je last van fysieke klachten? Neem contact met ons op om te kijken wat we voor jou kunnen betekenen.