Hyperventilatie is geen pretje. En als je het krijgt, wil je er zo snel mogelijk vanaf. Maar hoe doe je dat? In dit uitgebreide blog leggen we uit wat hyperventilatie is en waarom je als je een burn-out hebt hiervan last kunt hebben. Daarnaast geven we je tips om je hyperventilatie direct te stoppen en welke behandeling je nodig hebt om voorgoed van je aanvallen verlost te zijn.

Joop en zijn hyperventilatieaanval

Het krijgen van een hyperventilatieaanval kan heel beangstigend zijn. Bijvoorbeeld als je het gevoel hebt geen lucht te krijgen. Gelukkig kan het geen kwaad en ga je er niet dood van. Wel kan het heel vervelend zijn en op een ongelukkig moment komen. Zoals bij Joop die tijdens zijn burn-out ook hyperventilatieaanvallen kreeg: “Kort na de vakantie kreeg ik weer een hyperventilatieaanval, deze keer in de auto op de snelweg. Niet wetende wat ik moest doen en wat er precies gebeurde, heb ik een ambulance gebeld. Zij hebben mij aan de kant van de weg geholpen om weer een normale ademhaling te krijgen. Dat heeft ons bijna een uur gekost.”

Niet iedereen zal in zo’n situatie terecht komen. Toch is het handig om, als je denkt last te hebben van hyperventilatie, te weten hoe je het herkent en wat je kunt doen om hyperventilatie te stoppen. Hiermee voorkom je dat je in lastige situatie terecht komt en/of dat je hyperventilatie verergert.

Oorzaken van hyperventilatie

Je kunt gaan hyperventileren als je te snel, en hierdoor te hoog of te diep, ademt. Normaal gesproken adem je zo’n acht keer per minuut in en uit. Als je last hebt van hyperventilatie kan dit oplopen tot wel dertig keer per minuut. Dit kan gewoon gebeuren als je op een stoel zit op je werk of thuis, en helemaal geen fysieke inspanning doet. Maar ook tijdens drukte, zoals op straat of in een winkel.

Hoe komt het dat je sneller gaat ademen? Vaak is de aanleiding stress of gevoelens van angst. Je lichaam reageert hierop door zich op te maken om te vluchten, te vechten of op een andere manier te reageren. Je ademhaling wordt dieper of sneller en hierbij komt meer CO² in je bloed. Wanneer er te veel CO² in je bloed komt en dus ook in je organen, dan kun je uiteindelijk overlijden. Daarom helpt en beschermt jouw lichaam je door je bloedvaten te vernauwen. Dat geeft allerlei sensaties, zoals tintelingen en duizeligheid.

Eigenlijk mag je dus blij zijn dat je lichaam zo reageert, om erger te voorkomen.

⇒ Kijk hieronder de video over ademen van ademtherapeut Koen de Jong, auteur van het boek Verademing.

Symptomen hyperventilatieaanval

Houd je hyperventilatie aan dan verergeren je klachten. Je hersenen krijgen minder zuurstof binnen en dit heeft als gevolg dat je een hyperventilatieaanval krijgt. Dit kun je herkennen aan onder andere de volgende symptomen:

• Hartkloppingen;
• Benauwdheid;
• Zwaar drukkende gevoel op de borst;
• Verstijven;
• Verkrampte spieren;
• Concentratieproblemen;
• Zweten;
• Trillen;
• Slap gevoel;
• Flauwvallen;
• Gevoel van stikken;
• Gevoelloosheid;
• Je wazig voelen;
• Desoriëntatie;
• Tintelingen, bijvoorbeeld in handen, armen en gezicht.

Het is niet altijd gemakkelijk om hyperventilatie te herkennen. Het lijkt namelijk ook op andere ziekten en klachten. Een verhoogde hartslag kan ook duiden op hartziekten. En flauwvallen kan ook te maken hebben met bloedarmoede. Het is daarom aan te raden dit met je huisarts te bespreken zodat je zeker weet wat jou mankeert.

Chronische hyperventilatie

Heb je lange tijd last van hyperventilatieaanvallen dan kunnen je aanvallen chronisch worden. Je lichaam raakt er dan aan gewend. Je gaat dan bij geringe inspanning al snel ademen of je ademt de hele dag te hoog en te snel. Omdat je hersenen minder zuurstof krijgen, zullen je organen uiteindelijk ook minder van zuurstof worden voorzien. En dat levert allerlei extra klachten (bovenop bovenstaande klachten) op, zoals:

• Hartklachten;
• Extreme vermoeidheid;
• Slaapproblemen;
• Allergische reacties;
• Spijsverteringsproblemen;
• Onrust;
• Overgevoeligheid voor prikkels van buitenaf;
• Derealisatie (vervreemding en gevoelens van onwerkelijkheid naar je omgeving toe).

Omdat deze klachten veel minder heftig zijn dan bij een acute hyperventilatieaanval heb je vaak helemaal niet door dat je chronisch aan het hyperventileren bent. Dat is dus belangrijk om te weten als je ooit een hyperventilatieaanval hebt gehad en bovenstaande klachten herkent.

Hyperventilatie en burn-out

Je hebt net gelezen dat hyperventilatie onder andere wordt veroorzaakt door stress. Misschien snap je al het verband met een burn-out. Die wordt namelijk ook veroorzaakt door stress. Wanneer het lichaam is overbelast (gestrest) reageert het door extra aanmaak van cortisol (stresshormoon). Door die extra cortisol in je lichaam kun je angst- en paniekklachten krijgen. Hyperventilatie maakt hiervan onderdeel uit. Ofwel: hyperventilatie is een angstklacht. En vandaar dus soms ook onderdeel van een burn-out.

Een hyperventilatieaanval stoppen

Nu je weet hoe hyperventilatie in elkaar steekt en waarom je er last van kunt hebben tijdens je burn-out, wil je natuurlijk graag weten wat je eraan kunt doen om dit vervelende gevoel per direct te stoppen. We geven je hier vier tips die we zelf tijdens onze sessies gebruiken om klanten met hyperventilatie te helpen.

5 tips om hyperventilatie te stoppen

Tip #1 In een zakje blazen

Misschien wel de meest bekende manier om van je hyperventilatie af te komen is om in een (plastic) zakje te blazen. Hierdoor adem je een deel van de uitgeademende CO² in waardoor het CO²-gehalte in je bloed weer in balans komt. Heb je geen zakje bij je? Je kunt ook van je handen een kommetje maken, dat werkt net zo goed. Heb je een chronische hyperventilatie dan is het blazen in een zakje niet meer zo effectief. Wel kan het je een gevoel van rust en controle geven.

Tip #3 Maak een sis-klank

Een gezonde ademhaling is laag en via de buik. Zit je te hoog? Maak dan tijdens het langer uitademen een sis-klank (geluid van een slang). Laat bij de uitademhaling de lucht geleidelijk via je mond ontsnappen tot je helemaal leeg bent. Denk maar aan een ballon die leegloopt. Laat daarna de in ademhaling via je neus vanzelf op gang komen. Adem ongeveer 3 tot 4 seconden in en 6 tot 10 seconden uit.

Tip #4 Zoek afleiding

Als je aanvallen heel heftig zijn en je van de aanval zelf in paniek dreigt te raken, zoek dan afleiding. Zoals contact met een persoon die je kan afleiden en rustig krijgt. Of ga, als dat lukt, stevig wandelen of joggen. Hierdoor moet je lichaam je adem wel goed regelen.

Tip #5 Gewoon ademen

Als je het lastig vindt om ademhalingsoefeningen te doen omdat je dan te veel focust op je adem, dan kun je ook gewoon rustig ademen.

Hyperventilatie en behandeling

Bovenstaande tips helpen je om je hyperventilatieaanval te stoppen. Maar dat lost natuurlijk nog niet de oorzaak op. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk dat je weer goed leert ademen. En dat je kijkt waarom je gestrest en/of angstig bent. Bij BoFit pakken we al die facetten aan. We leren je manieren om hiermee om te gaan zodat je je hyperventilatie weer in de hand hebt. Hierdoor ga je je een stuk zekerder voelen.

Naast lichaamsoefeningen doen we ook ademhalingsoefeningen, en kijken we naar de diepere oorzaak van jouw klachten. We nemen je levensstijl onder de loep zodat je ook leert om op een gezonde manier te leven, wat jouw klachten aanzienlijk vermindert. Op die manier kun jij weer optimaal functioneren zonder bang te zijn om een aanval te krijgen.

Heb jij last van hyperventilatie?

Met of zonder burn-outklachten? Neem direct contact met ons op! We geven je advies, afgestemd op jouw persoonlijke situatie en helpen we je om van jouw klachten af te komen.