Het leven hangt aan elkaar van keuzes. Maar de ene beslissing is makkelijker te maken dan de andere. Je hakt sneller een knoop door over wat je vanavond wilt eten dan dat je een huis wel of niet koopt. Sommige mensen vinden het moeilijker om een keuze te maken dan anderen. Door te blijven wikken en wegen wordt de besluiteloosheid steeds groter. Hier lees je hoe je omgaat met besluiteloosheid en hoe dit een symptoom kan zijn van burn-out.

Hoe ontstaat besluiteloosheid?

Er is tegenwoordig nogal wat te kiezen. In de supermarkt is er niet één pot ketchup te vinden, maar een aantal. Je kunt het vliegtuig pakken voor een verre vakantie, maar ook met een tentje in de auto op pad. En dan hebben we het nog niet eens over de grotere levenskeuzes als een studie die je wilt volgen, een baan waarop je solliciteert, of je wel of geen kinderen wilt, et cetera. We leven in een vrij land en dus zijn er een hoop opties. Misschien denk je dat je besluiteloosheid daar vandaan komt: de hoeveelheid aan keuzes. Maar dat is maar voor een klein deel waar. Er zit iets belangrijkers onder wat maakt dat de een wel last heeft van eeuwig twijfelen, en de ander niet. En dat is: de angst om een foute beslissing te maken (faalangst). Want wat als je keuze niet de juiste blijkt te zijn?

Piekeren en besluiteloosheid

Als je het moeilijk vindt om een keuze te maken herken je vast wel dat je alle voors en tegens probeert af te wegen. Maar er een conclusie aan verbinden lukt vaak niet. Je denkt dat je door je hoofd goed te gebruiken een juiste beslissing neemt. De keuze van alle kanten bekijken is prima om te doen, maar niet als het resulteert in piekergedachten. Want piekeren leidt niet tot meer helderheid. Sterker nog: je maakt de keuze juist complexer. Je haalt er dingen bij die helemaal niet zo relevant zijn. Piekeren leidt ertoe dat je gedachten in een vicieuze cirkel komen waardoor je juist niét tot een besluit komt. Maar hoe zorg je nou dat het nadenken niet leidt tot piekeren en besluiteloosheid, maar tot een oplossing?

Lees hier het verschil tussen nadenken en piekeren. 

De angst voor foute keuzes

Voordat je iets kunt ‘doen’ moet je eerst erkennen dat je bang bent om een foute keuze te maken. De angst om iets te doen waarvan je spijt krijgt belemmert je in het maken van een beslissing. Het helpt om je te beseffen dat bij het maken van een keuze je je onhandig of onzeker kunt voelen. Dat is normaal. Je weet immers niet precies hoe je beslissing uitpakt. Bij het nemen van een beslissing hoort de kans op falen. Maar geen keuze maken houdt je op dezelfde plek en dat maakt uiteindelijk vaak ongelukkiger.

Reflecteer op je keuzes

Om in beweging te komen kun je eens nagaan wat voor ‘foute’ keuzes je eerder gemaakt hebt. Reflecteer hoe deze keuzes je uiteindelijk ook geholpen hebben. Wat hebben ze je geleerd? Het kan ook helpen om een paar goede vrienden te vragen naar hun ‘foute’ keuzes en hoe ze daarmee om zijn gegaan. Zo herinner je jezelf eraan dat er geen goede of foute beslissingen zijn en dat iedereen weleens een keuze maakt die hij of zij achteraf niet gemaakt zou hebben. Daarbij kun je soms ook, als een beslissing niet helemaal loopt zoals je had gewild, een beetje bijsturen of alsnog een andere keuze maken. Door je dit te realiseren temper je je angst.

Kom in actie en maak een keuze

Voor twijfelkonten is niets doen veiliger dan iets ondernemen. In actie komen voelt als een sprong in het diepe. Maar graaf eens in je geheugen. Misschien heb je weleens iets impulsiefs gedaan waar je achteraf heel blij mee was. Door iets te doen voel je namelijk direct hoe je op de keuze reageert. Het kan spannend en onwennig voelen of juist heel rustig. Dat zijn vaak signalen dat je op de goede weg zit. Voel je je alsnog onrustig en blijf je piekeren? Dan betekent het dat je, om wat voor reden dan ook, niet de juiste keuze hebt gemaakt. Door dus te doen, ontdek je vanzelf of de keuze juist is. Soms is het al voldoende om de beslissing voor jezelf te nemen -nog zonder ernaar te handelen- om te ervaren hoe je je daarbij voelt.

Toch beslissingen nemen: zo doe je dat

Als je van nature geneigd bent om veel na te denken, doe je dat ook bij grote beslissingen. En laten we eerlijk zijn: je hoofd gebruiken is helemaal niet verkeerd. Je beslissing van meerdere kanten bekijken helpt je in het maken van een keuze die op dat moment bij je past. Maar piekeren, zoals we hierboven al beschreven, maakt de beslissing juist complexer. Hoe zorg je ervoor dat je jouw keuze wel kunt beschouwen, zonder dat je doorslaat in piekeren? Er zijn een aantal manieren voor.

+ Bepaal de periode waarin je een besluit wilt nemen

Voor kleinere beslissingen kun je er een nachtje over slapen. Voor grotere beslissingen neem je vanzelfsprekend wat meer tijd. Maar: dat hoeven geen weken te zijn. Of je wel of niet gaat solliciteren op die andere baan? Dat moet binnen een bepaald tijdsbestek gebeuren. Spreek met jezelf af dat je er bijvoorbeeld drie of vier nachten over slaapt. Daarna neem je een beslissing (of misschien wel eerder).

+ Gebruik je tijd om te ontspannen

In de dagen die je voor jezelf als bedenktijd hebt ingesteld is het belangrijk om voldoende ontspanning te zoeken. Leid jezelf geregeld af van je keuze. Ga fietsen, maak een wandeling aan het strand of lees een boek. Zorg ervoor dat je op die momenten juist níet nadenkt over het je keuze en vertrouw erop dat je vanzelf tot een beslissing komt. Heb je weleens gehad dat je onder de douche stond en ineens een briljant idee kreeg? Dat komt omdat je hersenen ontspannen tijdens routinehandelingen als wandelen of douchen. Hierdoor kom je ineens tot een inzicht. Daarom is ontspanning zo belangrijk bij het maken van een keuze.

+ Vraag hulp bij piekeren

Als je merkt dat je toch gaat piekeren, bel dan iemand op die je goed kent. Bespreek de voor- en nadelen zodat de ander kan meedenken over hoe reëel de beren op de weg zijn die je tijdens het piekeren hebt bedacht. Een ander kan helpen je keuze weer van een afstandje te bezien.
Lees ook: 6 efficiente manieren om met piekeren om te gaan.

+ Vertrouw op je beslissing

Als de tijd gekomen is om te kiezen (en je dit niet al gedaan hebt door een spontane inval), neem dan een beslissing. En vertrouw erop dat het de juiste is, ook als het niet uitpakt zoals je had bedacht. Je kunt jezelf namelijk niets verwijten want je handelt op informatie die je nu hebt. Je hebt ontspanning gezocht en het misschien even met iemand besproken. Kortom: je hebt je keuze niet lichtzinnig gemaakt. Hoe deze dus ook uitvalt, je hebt je best gedaan en zult dus ook met de gevolgen van je beslissing om kunnen gaan.

Wil jij weten of je burn-out bent? Download de complete burn-outgids:

Hoe weet je of je burn-out bent? Lees er alles over en ontdek het zelf

Burn-out en besluiteloosheid

Zoals we je al eerder vertelden, gaat besluiteloosheid vaak hand in hand met piekeren. Besluiteloosheid en piekeren zijn beide signalen van een burn-out. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je op een burn-out afstevent. Er zijn meerdere symptomen van een burn-out. Een burn-out krijg je als je langere tijd over je grenzen heen gaat. Als je meerdere klachten uit het rijtje (zie symptomen) herkent ben je misschien al burn-out, of zit je er niet ver vanaf.

Speciaal voor jou hebben we een curatief of preventief burn-outprogramma om met stress om te gaan en van burn-out te herstellen.

-> Neem contact met ons op voor de brochure en de tarieven, en een gratis kennismaking bij jou in de buurt.

Bronnen:

Happinez.nl | Liselotte Thooft

Mens-en-samenleving.infonu.nl