Dit zijn de gevolgen van pesten op het werk
Meer mensen worden op hun werk gepest dan je denkt. Pesten is een ernstige zaak waardoor je pyschische klachten kunt ontwikkelen of zelfs je baan kunt verliezen. Tijd om pesten onder de loep te nemen. In dit blog lees je onder andere de gevolgen en wat je zelf aan pesten kunt doen.
Onderzoek gevolgen pesten
Pesten associeren we vaak met de basisschool of middelbare school. Maar pesten gebeurt overal waar mensen samen komen. Dat kan in een gezinssituatie zijn maar ook op het werk. Ongeveer een kwart van de werkenden heeft er wel eens mee te maken gehad. Dat kwam uit een onderzoek van Maurice de Hond, in opdracht van vakbond CNV, onder 2500 werkenden.
Pesten, wat doe je er mee?
Het is belangrijk hoe je met pesten omgaat. Want durf jij er iets van te zeggen als je gepest wordt? Uit het onderzoek van het CNV blijkt dat 11% dat niet doet. Slachtoffers trekken pas aan de bel als het te laat is. Dit is vaak uit angst om de baan te verliezen. Op deze manier blijft pesten verborgen. Nu in coronatijd vinden werknemers dat er minder tegen pesten wordt opgetreden. Want ook bij thuiswerken kan pesten online verder gaan.
Pesten door leidinggevenden
Overigens doet de werkgever/leidinggevende zelf soms ook mee aan pesten. 13% van de gepeste werknemers geven aan dat dit gebeurt. Door de coronacrisis is de (financiële) druk voor veel werkgevers erg hoog. Maar dat mag natuurlijk nooit een reden zijn om je af te reageren op je personeel of pestgedrag van anderen te tolereren. Vooral in de zorg is een goede werksfeer vaak ver te zoeken wat pesten in de hand werkt. Naast zorgpersoneel hebben ook ambtenaren (32%) en ICT-personeel (34%) veel last van pestgedrag.
Lees ook:
Burn-out door je baas? Waarom leidinggeven pesten
Taboe: pesten op de werkvloer.
Wat is pesten precies?
Soms is het moelijk om pesten te herkennen. Want maakt de ander nou een grapje of niet? Bedoelt hij of zij het goed, of zit er meer achter? Bij pestgedrag kun je gaan twijfelen aan jezelf. Toch is er heel duidelijk een verschil tussen pesten en plagen.
Plagen wordt pesten als een van de twee er zich niet prettig bij voelt, dit aangeeft maar er niets mee gedaan wordt. Dan slaat plagen om in opzettelijk doorgaan en de ander hiermee kwetsen. Verderop lees je nog meer verschillen tussen pesten en plagen. Nu eerst: hoe ziet pesten er precies uit? Bij pestgedrag moet je denken aan:
- vervelende opmerkingen;
- beledigingen;
- schelden;
- negeren;
- zorgen dat je iets niet hoort;
- je zinloze taken laten doen;
- je in het openbaar vertellen dat je iets fout hebt gedaan;
- expres een verkeerde beoordeling geven.
Wat is het verschil tussen pesten en plagen?
Je las net al één duidelijk verschil tussen pesten en plagen, namelijk doorgaan met pesten, ook als je vraagt ermee op te houden. Maar er zijn nog meer verschillen.
- Bij pesten kan het slachtoffer zich niet of moeilijk verweren. De pester of pesters heeft/hebben meer macht. Meestal neemt er één het voortouw. Als de druk onderling groot is, sluiten meerdere mensen zich aan;
- Plagen gebeurt over en weer. Je spreekt dan over een of meerdere plagers die elkaar om de beurt op een luchtige, grappige toon bestoken;
- Slachtoffers van pesten zijn mensen die anders zijn. Ze hebben bijvoorbeeld een afwijkende muzieksmaak, een andere aanstelling (bijvoorbeeld een uitzendkracht die de bedrijfsgewoontes niet kent), een andere huidskleur of andere levensopvatting;
- Slachtoffers van pesten kunnen ook mensen zijn die niet geleerd hebben om voor zichzelf op te komen. Ze zijn vaak te afhankelijk van wat anderen over hen denken;
- Bij plagen is er geen intentie om de ander naar beneden te halen of te kwetsen. Bij pesten is dat wel het geval.
En dan ook nog intimidatie en discriminatie
Bij initimidatie denk je misschien gauw aan seksuele intimidatie of fysiek gerichte intimidatie. Maar er is ook zoiets als psychisch geïntimideerd worden. Dit gaat vaak nog een stapje verder dan pesten. Je voelt je dan bedreigd in de situatie die is ontstaan.
Intimidatie kan gebeuren via e-mail maar ook via nare opmerkingen en vragen over je uiterlijk of privéleven. Chantage is ook een vorm van intimidatie. Hierbij word je onder druk gezet om iets te doen tegen je zin in. Het nalaten hiervan heeft vaak vervelende consequenties.
Bij discriminatie word je ongelijk behandeld. Jij krijgt hierdoor niet dezelfde behandeling, plichten of rechten als andere werknemers. Discriminatie kan op vele vlakken voorkomen, zoals huidskleur, religie, taal, seksuele geaardheid, afkomst, leeftijd of handicap.
Wat zijn de gevolgen van pesten?
De gevolgen van pesten kunnen zeer ernstig zijn en moeten niet onderschat worden. Pesten levert enorm veel stress op. Zo kun je er bijvoorbeeld moeilijker door concentreren, opzien tegen de dag of je werk, en slechter slapen. Ook kun je allerlei fysieke klachten krijgen als hoofdpijn, maag- en darmklachten, hartkloppingen, zweten, trillen en andere klachten. Uiteindelijk kun je er overspannen, depressief of burn-out door raken.
Daarnaast kun je door pesten een Post Traumatisch Stress Syndroom oplopen (PTSS), zeker als je al eerder te maken hebt gehad met een trauma in je leven. Dit kun je soms pas jaren later gaan merken. Je kunt zelfs door pyschische klachten je baan verliezen. Allemaal gevolgen die je liever voorkomt.
Bekijk deze film van Joep Sertons in opdracht van de stichting Stop pesten nu en Pesten op de werkvloer.
Wat moet jouw werkgever doen bij pesten?
Volgens de Arbowet is jouw werkgever verplicht om mee te werken aan een gezonde bedrijfscultuur waarbij pesten niet of nauwelijks voorkomt. Dat betekent dat hij of zij een beleid moet voeren waardoor de kans op pesten minimaal is. Zo moeten de risico’s in kaart gebracht worden en een plan van aanpak bij pesten worden opgesteld. Daarnaast moet hij of zij jou en je collega’s informeren over het pestgedrag en de maatregelen hiertegen.
Doet je werkgever dit allemaal niet, dan overtreedt hij of zij de wet. Dat is belangrijk om te weten als je zelf gepest wordt en het spannend vindt om dit aan te geven. Of, zoals je net gelezen hebt, bang bent om je baan te verliezen. Je staat volledig in je recht als je een gezonde werkplek opeist. Daarnaast kun je niet zo maar ontslagen worden.
Doet jouw werkgever te weinig om pesten tegen te gaan? Of kun je wel wat hulp of advies gebruiken? Bel dan met het Arbo-Adviespunt of Inspectie SZW. Deze laatste kan jouw werkgever, wanneer er te weinig is gedaan, een boete geven.
Wat kun jij doen als je gepest wordt?
Op pesten heerst nog steeds een taboe. Dat maakt het niet altijd makkelijk om er over te praten. Toch is het belangrijk om actie te ondernemen, al is het voor je eigen gezondheid. Daarnaast kan het pesten erger worden als je er niets mee doet. Wat kun je tegen pesten doen? Hieronder geven we je een aantal stappen.
- Probeer de pester uit te leggen wat het pesten met je doet. Misschien is het voor de pester niet duidelijk dat zijn of haar ‘grapjes’ kwetsend zijn.
- Lost dat niks op of is het overduidelijk dat het pesten niet gaat oplossen door er iets van te zeggen? Stap dan naar een vertrouwenspersoon of een bedrijfsmaatschappelijk werker. Hij of zij kan je adviseren wat je kunt doen om het pesten te stoppen.
- Is er geen vertrouwenspersoon of bedrijfsmaatschappelijk werker in jouw bedrijf? Bel dan met je huisarts of MIND Korrelatie.
- Heb je je ziekgemeld vanwege het pesten? Meld dit dan ook bij je bedrijfsarts. De bedrijfsarts kan gepaste oplossingen aandragen.
- Stopt het pesten na jouw acties niet? Meld dit dan bij je werkgever. Zoals je hierboven hebt gelezen is jouw werkgever verplicht om maatregelen te treffen en het pesten te stoppen.
- Is de situatie zo erg dat je denkt aan ontslag nemen? Win dan eerst juridische informatie in om er voor jezelf zo goed mogelijk uit te stappen.
Wil jij weten of je burn-out bent? Download dan gratis dit complete e-book en kom er achter:
Hoe weet je of je burn-out bent? Lees er alles over en ontdek het zelf
Ben jij door pesten burn-out geraakt? Of heb je hierdoor last van stressklachten?
Wij helpen je graag weer met een gezonde basis in het leven te staan, vol zelfvertrouwen en met vertrouwen in de toekomst. Neem contact met ons op voor meer informatie en de brochure.
Ja, ik wil meer informatie!
Bronnen:
