Terugval en een tweede burn-out: waar komt het door en hoe voorkom je het?
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja, je kunt twee of zelfs meerdere keer burn-out raken. Maar dat gebeurt niet zomaar. Bij BoFit melden zich geregeld mensen aan die twee of meerdere keren burn-out zijn geraakt. Hoe dat kan en hoe je een tweede burn-out voorkomt, leggen we je uit in dit blog.
Ervaring met tweede burn-out
“In april 2016 kwam ik via het UWV in contact met BoFit. In principe sprak hun werkwijze mij aan. Lekker buiten actief zijn en tegelijk kunnen praten over de problemen waar ik tegenaan liep tijdens mijn (tweede) burn-out. (…) Ik ging steeds beter om met de dingen die het me voorheen iedere keer zo moeilijk maakten. Ik leerde doseren en van ‘moeten’ leerde ik ‘willen’ maken. Dus niet meer: ik moet dit nog doen en ik moet dat nog doen. Maar: wil ik dit nog doen en dan ook luisteren naar mijzelf als het een ‘nee’ is.”
Johan stapte uiteindelijk uit zijn tweede burn-out. Hij was niet de oude geworden maar een verbeterde versie van hoe hij eerst was, zoals Johan dat zelf zegt. Gelukkig kon bij Johan voorkomen worden dat hij nog een keer burn-out raakte. Want helaas, meerdere keren burn-out raken komt nog steeds voor.
Lees hier het hele verhaal van Johan.
Terugval en symptomen tweede burn-out
Wanneer je van je burn-out herstelt, zijn er momenten dat je terugvalt. Dit betekent dat er tijdelijk klachten terugkomen of verergeren. Dit is een heel natuurlijk proces om te leren en hoort bij je herstel. Terugvallen in een tweede burn-out is een ander verhaal. Dan is het een lange tijd goed gegaan maar sluipen de symptomen van een burn-out er langzaam weer in.
Die symptomen van een tweede burn-out kunnen hetzelfde zijn als die van je eerste burn-out. Daarom zijn ze vaak ook zo herkenbaar voor je. Maar, in veel gevallen zijn je klachten bij de tweede keer vele malen erger. En soms kunnen er ook andere klachten bijkomen die je eerst niet had.
Wil je weten wat de symptomen van een burn-out zijn? Lees dan hier: 73 symptomen van een burn-out. Herken jij ze?
Oorzaken twee of meer keren burn-out
Terugvallen in een tweede burn-out is dus iets wat je echt wilt voorkomen. Er kunnen meerdere oorzaken zijn die ervoor zorgen dat je nog een keer burn-out raakt. Hieronder noemen we de belangrijkste redenen op die wij in de praktijk tegenkomen.
Oorzaak 1: Je bent de eerste keer niet goed hersteld
Misschien zijn je burn-outsymptomen minder geworden, maar dat wil nog niet zeggen dat je bent hersteld. In dat geval loop je eigenlijk met je burn-out door. Zo heb je bijvoorbeeld te weinig tijd genomen je lichaam echt tot rust te laten komen en ben je te snel aan het werk gegaan. Of je pakt je leven weer op zonder dat er daadwerkelijk iets veranderd is. Heb je begeleiding gehad met veel praten? Mensen met een burn-out zitten juist in hun hoofd en moeten weer gaan voelen en fysiek sterker worden. Ook dit kan ervoor zorgen dat je niet goed of volledig herstelt.
Lees ook: Waarom alleen maar praten bij burn-out niet helpt.
Oorzaak 2: Je hebt nieuwe inzichten niet in de praktijk gebracht
Je hebt waarschijnlijk wel nieuwe inzichten opgedaan, maar je hebt ze niet doorgevoerd in je dagelijks leven. Bij BoFit noemen we dit de opbouwfase: hierbij leer je hoe je nieuwe gedragspatronen en grenzen in de praktijk inzet. Want je kunt wel begrijpen waarom je burn-out bent geraakt, maar je moet uiteindelijk ook iets veranderen om uit die burn-out te blijven.
Dat er niet echt iets is veranderd merk je als je bijvoorbeeld weer te maken krijgt met tegenslag of (werk)druk. Je herkent het, maar je valt eigenlijk weer in je oude gedragspatronen.
Hoe je dit dan aanpakt, weten veel mensen niet. Het is zeer aan te raden om hierbij begeleiding te krijgen en zo te leren hoe je dingen in je leven veranderd. Zo voorkom je dat je terugvalt en een tweede burn-out op de loer ligt.
Oorzaak 3: Je hebt te maken met een verlies
Soms gaat het jaren goed en krijg je opeens te maken met een zwaar verlies. Een van je ouders overlijdt, je krijgt een auto-ongeluk of je raakt werkloos. Nou zal niemand fluitend met een dergelijk heftige ervaring omgaan. Maar ben je burn-out geweest dan kun je terugschieten in oud gedrag omdat de situatie bijvoorbeeld te overweldigend is.
Ook krijg je bijvoorbeeld te maken met verschillende stadia van rouw. Stap je hier te snel overheen, dan kunnen al die oude burn-outsymptomen als oververmoeidheid, slecht slapen of hyperventilatie weer terugkomen.
Luister ook naar de Burn-out Podcast aflevering: Verlies en burn-out.
Lees meer over verlies: Hoe rouw en verlies invloed hebben op je burn-out (1)
Oorzaak 4: Je klachten zijn chronisch geworden
In een enkel geval houdt iemand blijvend last van burn-outklachten. Vaak zijn dit vooral cognitieve klachten zoals vergeetachtigheid of moeilijk kunnen concentreren. Hoewel niet altijd duidelijk is hoe dit komt, kan het te maken hebben met dat je te lang met je klachten hebt doorgelopen. Je brein heeft hierdoor blijvend schade opgelopen.
Lees ook: Burn-out laat litteken achter.
Als je burn-out echt niet over gaat
Heb je al van alles gedaan en gaat jouw burn-out echt niet over? Vaak is er dan meer aan de hand. Er kan bijvoorbeeld een ernstig trauma of zware psychische of psychiatrische klachten achter zitten die je burn-out continu voeden. Dan is het beter om eerst aan deze klachten te werken en vervolgens te kijken wat het met je burn-out doet. Want klachten als een zwaar trauma hebben vaak een andere aanpak nodig dan het herstel van een burn-out. Vaak verdwijnt je burn-out op termijn vanzelf verdwijnt als je eerst aan je andere klachten hebt gewerkt.
Hoe voorkom je een tweede burn-out?
Heb jij het gevoel dat je weer richting een burn-out gaat? En komen bepaalde klachten terug? Dit kun je doen om die tweede of derde burn-out te voorkomen.
1. Accepteer dat je niet meer de oude bent
Ben je burn-out geweest? Verwacht dan niet dat je je oude leventje weer gewoon kunt oppakken. Dit is waarschijnlijk de grootste valkuil waar mensen die een burn-out hebben gehad tegenaan lopen. Ze verwachten dat ze weer precies zo kunnen doen, denken en handelen als ze voor hun burn-out deden. Maar, juist dát gedrag heeft je naar een burn-out gebracht. Doe je nu weer precies hetzelfde dan kun je wel raden wat de gevolgen zijn. Je zult je leven moeten aanpassen aan de ‘nieuwe jij’. Misschien dat je niet meer zo veel kunt doen, maar je voelt je er wel veel beter door.
Ook interessant om te lezen: Waarom een burn-out het beste is wat je kan overkomen.
2. Doe een stap terug
Als je weer klachten begint te krijgen, dan ga je mogelijk te snel of heb je je oude gedrag weer opgepakt. Ook als je denkt: ja maar, ik doe het echt anders dan voor mijn burn-out. Kennelijk doe je toch niet genoeg, want anders had je geen klachten. Vergis je er niet in hoe sterk je wilskracht kan zijn. Je kunt een idee of beeld in je hoofd hebben hoe dingen moeten. Ook je omgeving kan van alles van je eisen. De drang is soms sterk om daaraan toe te geven. Dan sluipt voordat je het weet je oude gedrag erin. Wees dus eerlijk tegen jezelf als je weer continu aan het racen bent, te veel ‘aan’ staat, weer aan het overwerken bent of te weinig tijd voor jezelf neemt. En, het belangrijkste, doe een stap terug.
3. Neem je levensstijl onder de loep
Kijk ook hoe je momenteel leeft. Eet je nog gezond, slaap je voldoende, beweeg je en neem je voldoende tijd voor jezelf? Niet gezond leven gaat ten koste van je energie. En dat kan weer allerlei klachten opleveren.
4. Zoek de juiste begeleiding
Voel je dat je richting een burn-out gaat? Vraag hulp! Nee hè, niet weer in therapie, zul je mogelijk denken. Want waarschijnlijk heb je al een aantal therapieën en trajecten achter de rug. Je hebt je hele verleden al besproken en weet wat ‘eraan mankeert’. Dat soort therapieën heb je dus niet meer nodig. Wel eentje die alle facetten van jouw herstel aandacht geeft. Dus niet alleen je hoofd, maar ook je emoties en je lichaam. Een duurzaam herstel dus dat ervoor zorgt dat je burn-out (voor)goed verdwijnt. Waarbij je niet in het verleden hoeft te graven, maar waar je leert om de vertaalslag te maken naar de praktijk. Dat is waarschijnlijk nog het laatste zetje dat je nodig hebt om een tweede burn-out te voorkomen.
Luister ook naar het verhaal van Loes van Dam die meerdere keren burn-out raakte (podcast).
Ben jij al een keer burn-out geweest? En wil je er nu (voor)goed vanaf?
Dan is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen en je klachten op de juiste manier aan te pakken. Bij BoFit leer je omgaan met stress, je valkuilen kennen en je talenten en sterke punten beter inzetten. Hierdoor ga je keuzes maken die bij je passen en die minder stress en spanning opleveren.
BoFit heeft inmiddels duizenden mensen geholpen – ook die al verschillende begeleiding en therapieën hebben gehad – en dat doen we graag ook bij jou! Want ook jij verdient het om een tevreden en ontspannen leven te leiden.
Wil jij weten of BoFit ook iets voor jou kan betekenen? Vraag de brochure met de tarieven aan en plan binnen een week een gratis kennismaking bij jou in de buurt.
Ja, ik wil meer informatie!
Bron:
Rtlnieuws.nl | Lisanne van Sadelhoff