Personeelstekorten stijgen, welzijn werknemers daalt
De werkdruk stijgt nu er een personeelstekort is. En met het stijgen van de werkdruk neemt het welzijn van werknemers af waardoor burn-out toeneemt. Dit valt op te maken uit de tweede sectorale welzijnsmonitor van de ABN AMRO. Kennelijk zijn we maatschappelijk niet in staat om de welzijnswinst tijdens de pandemie vast te houden.
Dat het ziekteverzuim en de arbeidsongeschiktheid in 2021 verder zijn gestegen, bleek al uit onderzoeken van CBS, UWV, TNO en Nationale Nederlanden. Werknemers melden zich niet vaker ziek, maar wel langer. Werkstress met psychische klachten is de grootste oorzaak. ABN AMRO geeft in zijn welzijnsmonitor aan dat ook het welzijn van werknemers in 2021 is gedaald. In dit onderzoek werden Nederlandse werknemers in 17 sectoren onderzocht op basis van 89 variabelen en zeven categorieën: werk-privébalans, gezondheid, persoonlijke ontwikkeling, economie, gelijke kansen, veiligheid en klimaat.
Voordelen pandemie
De welzijnswinst die we tijdens de pandemie hadden bereikt, hebben we als maatschappij helaas niet kunnen vasthouden. Waar de werkprivébalans in 2020 beter in evenwicht was door het thuiswerken – ouders waren dichter bij hun kinderen, sporten kon makkelijker in de lunchpauze en de reistijd kon in andere zaken worden gestoken – is deze categorie samen met gezondheid een jaar later het hardst gedaald.
Minder autonomie
Ondanks dat de pandemie nog voor een groot deel van het jaar aanwezig was, zijn veel ongewenste taken en handelingen weer teruggekeerd. Zo hebben werknemers minder autonomie, een factor die als belangrijk wordt gezien voor het welzijn. De mogelijkheid om zelf oplossingen te bedenken wordt lager gewaardeerd, net als het kunnen bepalen van de volgorde van en het tempo waarin het werk kan worden gedaan. In de zorgsector bereikte de gezondheid van werknemers zelfs een diepterecord.
Je werknemers vitaal en gezond houden? Lees hier meer over het vitaliteitsprogramma van BoFit.
Uitputting en achterstand inhalen
Werknemers hebben naast minder autonomie het gevoel dat het werk veeleisend is. Meer dan 15 procent van de werknemers ervaart vaker dan maandelijks complete uitputting. Mogelijk heeft het digitale vergaderen tijdens thuiswerkdagen hier ook een bijdrage aan geleverd. Sommige werknemers zijn ook bezig met een ‘inhaalslag’. Op diverse werkvloeren drukt het werk op een kleinere groep, terwijl de vraag hoog is om dat wat tijdens de pandemie niet kon worden geconsumeerd alsnog aan te schaffen. Dat geldt ook in sectoren als de zorg, waar de achterstand in de ziekenhuizen eveneens door de pandemie is opgelopen.
Gevolgen daling welzijn werknemers
Wanneer het welzijn van werknemers daalt, kan arbeidsongeschiktheid toenemen. Dit leidt tot meer gezondheids- en financieel risico. Voor werkgevers staat het voortbestaan van de organisatie onder druk. Vanwege de aanhoudende personeelstekorten, die door de vergrijzing al toeneemt, is het waarborgen van het welzijn van werknemers essentieel. Wie daar te weinig aandacht voor heeft, zal goede mensen zien vertrekken en op termijn ‘nee’ moeten verkopen aan klanten. Of erger: zijn bedrijf deels of volledig moeten sluiten. Dit komt in verschillende sectoren al voor.
Vaker kijken naar zaken die raken
Daarnaast is te zien dat werknemers gebrekkige arbeidsomstandigheden niet meer accepteren. Met als gevolg een opstand en reputatierisico/-verlies. Denk hierbij aan de stakende bagage-afhandelaars op Schiphol, aan de Arbeidsinspectie die kritiek uitte op de arbeidsvoorwaarden bij flitsbezorgingsbedrijven en aan werknemers van Amazon die zich verenigen. Niet alleen is het relatief lage loon een issue, maar zeker ook de arbeidsomstandigheden. Er wordt vaak eenzijdig naar economische variabelen gekeken in plaats van naar zaken die mensen direct raken, zoals intimidatie door klanten of patiënten. Dit kan voor een op de drie werknemers in de zorg een reden zijn voor vertrek.
Tip: Lees ook de aanbevelingen van ABN AMRO voor meer welzijn in je organisatie
Bronnen: