Burn-out niet alleen maar werkgerelateerd
Volgens de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) is een burn-out werkgerelateerd. De officiële definitie luidt dat een burn-out wordt veroorzaakt door ‘chronische stress op de werkvloer’. Ook Wilmar Schaufeli, hoogleraar Arbeids- en Organisatiepsychologie aan de Universiteit Utrecht, onderkende dit voor lange tijd. Maar nu zijn er steeds meer geluiden dat burn-out helemaal niet alleen maar door werk komt.
Bij BoFit hameren we er al jaren op dat een burn-out niet per se werkgerelateerd is. Het is een combinatie van factoren waardoor je uit de roulatie raakt. Zo spelen aanleg, genen en omgevingsfactoren een belangrijke rol bij het omgaan met spanning en stress. Hierdoor is de een gevoeliger voor stress dan de ander. Ook Schaufeli benadrukt inmiddels dat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er inderdaad meer facetten zijn bij een burn-out dan alleen werk.
Bang om te falen
Oscar Breetveld is registerpsycholoog voor arbeid en gezondheid. Hij geeft aan dat mensen die gevoelig zijn voor een burn-out geregeld de lat te hoog leggen. “Vaak zijn het idealistische mensen die graag hun best doen, perfectionistisch zijn en bang zijn om te falen. Door die combinatie vinden ze het vaak moeilijk om hun grenzen te stellen en ‘nee’ te zeggen.”
Een stapje meer
Mensen die dus nog nét even dat stapje meer doen, die werk mee naar huis nemen en die ’s avonds nog hun mail beantwoorden. Dát zijn dus vaak de medewerkers die uiteindelijk omvallen. Het zijn ook de werknemers die denken dat ze alles aankunnen. De doeners, de aanpakkers, de rouwdouwers en de niet-zeuren-types. Juist die.
Op de tweede plaats
Schaufeli geeft nog een kenmerk van stressgevoelige werknemers aan. “Ook heb je mensen die bijvoorbeeld gewend zijn om zichzelf op de tweede plek te zetten.” Dat zijn vaak mensen die in de zorg of het onderwijs werken. “Met hun verantwoordelijkheden kunnen ze niet zomaar het werk aan iemand anders overlaten als ze zich niet lekker voelen. Maar ook zij moeten op tijd aangeven bij familie en collega’s dat het niet goed gaat.”
Burn-out en werk
Als het dan niet alleen maar om werkdruk gaat, waar komt de werkgerelateerde burn-out dan vandaan? Nog steeds geeft een derde van de werknemers namelijk aan dat hun ziekteverzuim komt door werkdruk of werkstress. Bijvoorbeeld door weinig zelfstandigheid, hoge taakeisen en ongewenst gedrag van klanten, patiënten of leerlingen. Omdat we een groot deel van ons dagelijks leven op de werkvloer doorbrengen, is het ook logisch dat dáár klachten zichtbaar worden.
Omgaan met druk
Combineer veel tijd op de werkvloer met toegenomen werk- en maatschappelijke druk, baanonzekerheid en digitalisering, en de burn-out is geboren. Maar het is niet per se de onderliggende reden. Die ligt veel meer in hoe we met die toegenomen druk omgaan. Daarom raak jij bijvoorbeeld wél burn-out, en je collega die hetzelfde werk doet niet.
Denk jij dat je een burn-out hebt? Download het antwoord hier:
Hoe weet je of je burn-out bent? Lees er alles over en ontdek het zelf
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
De onderliggende reden van een burn-out ligt dus veel meer bij hoe iemand omgaat met druk. Maar dit wil natuurlijk niet zeggen de oplossing alleen maar bij de werknemer ligt. De toegenomen druk in de maatschappij is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. Ook werkgevers zullen hier een slag in moeten maken en moeten zorgen voor een gezonde werkomgeving.
Flexibele werkgever
“Hoe je je privéleven indeelt, kun je voor een groot deel zelf bepalen. Kan dat voor sommige dingen niet, dan is het heel belangrijk dat je een flexibele werkgever hebt die ziet hoe hard je werkt, maar jou daarin ook kan afremmen. Die kan zeggen: ‘Laat dat project maar even liggen en neem een dag de tijd om naar je zieke moeder te gaan”, aldus Schaufeli. De oplossing ligt dus in samenwerking met alle partijen die betrokken zijn. Zo zorgen we samen dat die 1,3 miljoen werknemers met burn-outklachten niet massaal uitvallen.
Bronnen:
Nu.nl | Marlies Rothoff