Het psychisch arbeidsverzuim neemt toe. Maar liefst 1 op de 5 werkenden heeft psychische problemen. Hoogleraar Arbeids- en Organisatie psychologie prof. dr. Fred Zijlstra belicht de oorzaken en oplossingen in zijn paper ’Duurzame inzetbaarheid kan € 5.25 miljard besparen op arbeidsverzuim door psychische kwaal’. Onderstaand artikel gaat in op de oplossingen voor het probleem.

Volgens de World Health Organisation zouden psychische problemen rond het jaar 2020 de belangrijkste oorzaak voor arbeidsongeschiktheid zijn. In Nederland is dat echter nu al het geval. Dit jaar zijn voor het eerst meer mensen arbeidsongeschikt door stress en andere psychische klachten dan door lichamelijke klachten. De kosten als gevolg daarvan bedragen tussen de 3,5% tot 4,5% van het bbp (oecd.org). Voor Nederland een kostenkost van 5.25 miljard euro uitgaande van 3,5%.

Focus op duurzame inzetbaarheid

De organisatie van arbeid is de afgelopen decennia veranderd en dat heeft consequenties voor werknemers. De focus op efficiency en het verbeteren van bedrijfsprocessen is alleen gericht op meer en betere of efficiëntere prestaties van mensen. De werkdruk is toegenomen, meer mensen hebben last van werkstress. Omdat de mens nog steeds het belangrijkste arbeidskapitaal is, moet duurzame inzetbaarheid van mensen juist de leidraad zijn. We moeten dus inzetten op preventie en interventie. Preventie om uitval te voorkomen en interventie om de terugkeer naar werk van zieke werknemers te bespoedigen.

Kijk naar de mens binnen het werk

Verzuim door psychische klachten wordt gezien als een medisch probleem in plaats van een psychisch probleem. Maar voorschrijven van een pil helpt niet als je niet goed om kunt gaan met stress, een hoge werkdruk of de vervagende grens tussen werk en privéleven. We moeten mensen helpen om met de dagelijkse problemen te leren omgaan. Juist nu we verwachten dat werknemers langer doorwerken tot hun 67ste jaar moeten welzijn en gezondheid van werknemers weer centraal staan. Blijft het efficiency-denken voorop staan, dan zal uitval binnen de arbeidssituatie alleen maar blijven toenemen.

Prof. dr. Fred Zijlstra is hoogleraar Arbeids- en Organisatie psychologie en lid van het Algemeen Bestuur van het Nederlands Instituut van Psychologen.

Bronnen:

psynip.nl | paper Prof. dr. Fred Zijlstra Duurzame inzetbaarheid kan € 5.25 miljard besparen op arbeidsverzuim door psychische kwaal | 2 juli 2015
oecd.org : boek: Sick on the Job? Myths and Realities about Mental Health and Work (2012)