Depressie, slapeloosheid, burn-out, overspannenheid. De afgelopen jaren nemen deze stressgerelateerde klachten alleen maar toe. Volgens psychiater Witte Hoogendijk en journaliste Wilma de Rek van het pas verschenen boek Van big bang tot burn-out is ons stresssysteem ook helemaal niet toegerust op de problemen van deze tijd.

13,7 miljard jaar na de oerknal is de wereld in steeds hoger tempo steeds complexer aan het worden. 200.000 jaar nadat de homo sapiens zijn intrede deed en twee eeuwen na de Industriële Revolutie hebben we in onze moderne tijd in relatief zeer korte tijd heel veel veranderingen meegemaakt. Ons brein is hierop nog niet aangepast. Normaal gesproken is er een evolutie van tienduizenden jaren nodig om onze stressregulerende systemen te veranderen.

Ontoereikend

In hun boek analyseren Hoogendijk en De Rek dat de mens vroeger leerde om bij acuut gevaar te vechten, bevriezen of te vluchten. Maar deze reactie is niet toereikend voor de spanningen van deze tijd. “Er gaan verouderde alarmsystemen in je lichaam af, als je zenuwachtig of gespannen bent. Er komen stoffen vrij die vroeger functioneel waren maar nu niet meer. Daardoor krijg je een naar stressgevoel”, aldus de auteurs. Een stressgevoel die vervolgens constant aangewakkerd wordt en waar weinig aan lijkt te doen.

Collectief of individueel

Is de stress die wij in ons dagelijks leven ervaren nu een collectief of individueel probleem? Kunnen we eigenlijk wel wat aan die continu stroom aan stressoren die ons verouderde brein prikkelen doen? De auteurs van het boek Van big bang tot burn-out zien stress niet langer als een probleem van het individu. “Jij bent overspannen of hebt stress, dus het ligt aan jou. Of als je het zelf hebt: ik heb gefaald, ik heb mijn grenzen niet bewaakt. Daarmee houden we onszelf voor de gek. Het is een collectief probleem. We kunnen er niets aan doen dat het gebeurt.” Hoogendijk en De Rek pleiten voor een radicaal andere visie op stressgerelateerde aandoeningen. Het is tijd onze opgefokte verwachtingen onder de loep te nemen. Net als onze ongezonde relatie met de farmaceutische industrie.

Bekijk hieronder een interview met de auteurs.

Bron:
Nos.nl | 9 februari 2017