Perfectionisme en burn-out liggen dicht bij elkaar. Jezelf iedere keer over een grens duwen kan uiteindelijk resulteren in opgebrand raken. Hoe perfectionisme ontstaat en hoe je er beter mee om kunt gaan lees je in dit blog.

Waar ligt de grens voor jou?

Tot op een zekere hoogte is het een uitdaging om jezelf naar een grens te duwen en te kijken hoe ver je kunt komen. Want wie niets probeert heeft een saai en monotoon leven. En, je werk of leven verfijnen en verbeteren zodat er kwaliteit ontstaat, daar is op zich ook niets mis mee. Maar waar ligt de grens? Wanneer je perfectionistisch bent ingesteld is die grens zoek. Het kan altijd mooier, beter en hoger. Hierdoor blijf je maar doorgaan en ontbreekt er aan het einde van de rit een gevoel van tevredenheid of trots.

Hoe ontwikkel je perfectionisme?

Perfectionisme ontwikkel je in je kindertijd. Het is een combinatie van je karakter en opvoeding. Vind je het bijvoorbeeld moeilijk om beslissingen te maken, heb je een groot verantwoordelijkheidsgevoel, denk je veel na, wil je anderen graag tevreden stellen en geef je nooit op? Dit zijn kenmerkende karaktertrekken van een perfectionist. Wanneer je een opvoeding hebt gehad waarbij je bijvoorbeeld gestimuleerd werd om te presteren of waarbij je veel kritiek kreeg dan kan dit een voedingsbodem vormen voor perfectionisme.

Perfectionisme en burn-out

Perfectionisme kom je veel tegen bij burn-out. En dat is ook wel logisch. Als je nooit tevreden bent, altijd maar blijft doorgaan en graag de controle houdt dan houd je meestal weinig rekening met je kwaliteiten en beperkingen. Ben je je niet bewust van wat je kunt of blijf je je beperkingen negeren dan ga je iedere keer over je grenzen heen. Totdat het lichaam vanzelf aangeeft dat het echt niet meer verder kan. Je reserves zijn dan op.

Hoe word je minder perfectionistisch?

Belangrijk om te weten is dat een negatief of laag zelfbeeld ten grondslag ligt aan je perfectionisme. Vaak is er een gevoel van niet goed genoeg zijn, bang om de controle te verliezen en te falen. Jezelf leren waarderen, dingen doen waar je echt plezier in hebt, jezelf vergeven als je fouten maakt, helpen je om de scherpe randjes er vanaf te halen. Maar je kunt meer doen. Lees de 4 tips hieronder.

Tip #1: Leg de lat lager

Wanneer je de lat voor jezelf te hoog legt zal dat bijna alleen maar frustratie opleveren. Maak je doelen kleiner en realistischer. Je kunt bijvoorbeeld niet van niets in één keer naar een goedlopende business gaan of goed worden in je werk. Dat kost tijd. Zet kleine stappen. Eerst dit halen, dan dat. Dit geef je een veel meer voldaan gevoel.

Tip #2: Streef naar gelukkig zijn

Wees eerlijk naar jezelf en zie dat perfectionisme niet gelukkig maakt. Je haalt namelijk nooit dat doel wat jij voor ogen hebt. Simpelweg omdat er altijd wel wat te verbeteren valt. Zet ‘gelukkig’ in de plaats voor ‘beter’. Vraag je bij alles af of je er gelukkig van wordt. En bekijk dit per dag. Maak hier geen groot doel van door te streven naar een ideaalbeeld. Want dan voed je je perfectionisme weer. Kijk waar je nu gelukkig van wordt, niet morgen of in de toekomst.

Tip #3: Stop met zwart-witdenken

Perfectionisten geloven vaak dat als ze iets niet goed doen, ze dan waardeloos zijn. De waarheid ligt vaak veel genuanceerder. Als iets niet gaat zoals je wilt, wil dat niet zeggen dat alles mis is aan de situatie of aan jou. Sterker nog: soms loopt een situatie zelfs beter als jij er niet bovenop zit. Zie wat er wel goed gaat en veroordeel jezelf minder hard.

Tip #4: Verander ‘moeten’ in ‘willen’

Van alles van jezelf moeten, to-do-lijstjes aan leggen en streven om alles te doen op een dag maken je niet gelukkig. Aan verantwoordelijkheden komt namelijk geen eind. Als je iedere keer achter je verantwoordelijkheden aanloopt dan is er dus geen ruimte voor wat jij wil, wat je nodig hebt en wat je echt voedt. Vraag je niet af wat moet, maar wat je wíl doen. Kan dat huishouden echt niet een dagje wachten? Moet je echt nu die brief schrijven of de administratie doen? Maak meer keuzes waar je blij van wordt.