Zeg je altijd ‘ja’ op vragen en verzoeken van anderen? Veel mensen met een burn-out hebben hier last van. Als je altijd ingaat op de wensen van je omgeving, pleeg je roofbouw op jezelf. Je zelfvertrouwen leidt eronder en gevoelens van ontevredenheid en boosheid voeren uiteindelijk de boventoon. Dus hoe doet je dat, ‘nee’ zeggen?

Anderen boven jezelf plaatsen

Mensen die moeilijk ‘nee’ kunnen zeggen hebben moeite om zichzelf voorop te zetten. Ze vinden het normaal voor anderen klaar te staan, vinden de mening van anderen belangrijk, houden van een harmonieuze omgeving en vermijden conflicten liever. Op zich is hier natuurlijk helemaal niets mis mee. Behalve als je de belangen van de ander boven die van jezelf stelt. Want het gevolg is namelijk dat je zeer geregeld over je grenzen gaat. Je leeft hiermee naar de waarden van de ander. Hierdoor leidt je niet het leven dat je wilt en dat echt bij je past. En dat gaat op een gegeven moment wringen.

Over je grenzen gaan

Uiteindelijk kan een groeiende ontevredenheid ontstaan. Je doet tenslotte alles om de goedkeuring van je omgeving te krijgen, maar je krijgt er niet hetzelfde voor terug. Je krijgt bijvoorbeeld geen uitnodiging voor een feestje terwijl je die ander de vorige keer zo goed geholpen had. En als je eens een keertje ‘nee’ zegt, dan krijgt je direct gedonder. Dit alles maakt dat je je steeds vaker boos voelt en de ander als de schuldige ziet. Maar in feite ben je boos op jezelf. Door altijd maar te moeten klaarstaan ga je te vaak over je grenzen. En als je heel eerlijk bent en naar jezelf had geluisterd, dan had je misschien helemaal geen zin om die ander te helpen. Maar je vond dat het moest.

Leer ‘nee’ zeggen

Leren ‘nee’ zeggen is een heel proces. Het zal niet meteen van een leien dakje gaan. Je omgeving zal eerst tegensputteren omdat ze niet anders gewend zijn dan dat je alles doet wat ze vragen. Het is dus een kwestie van leren, vallen, opstaan en doorzetten. Maar het is de moeite waard. Je gaat zich vrijer voelen en bouwt meer zelfvertrouwen op.

6 effectieve manieren om ‘nee’ te zeggen

1. Neem de tijd

Neem de tijd om een beslissing te maken. Voor dat je meteen ‘ja’ zegt, geeft standaard aan dat je er even over na wilt denken. Luister hierbij goed naar de signalen van je lichaam. Voel je weerstand? Dan is het geen goed idee om op een voorstel in te gaan. Prent in je hoofd dat je iedere keer roofbouw pleegt als je toch iets tegen je zin in doet.

2. Luister niet naar ‘ja, maar…’

Misschien voel je wel dat je iets niet wilt doen, maar er is ook een stemmetje in je hoofd dat zegt ‘ja, maar…’ . Luister hier niet naar. Dit is het stemmetje dat je iedere keer over die streep trekt terwijl je eigenlijk niet wilt. Het is de stem van je verstand die aangeeft wat je zou moeten doen en je aanzet tot schuldgevoelens. Je hebt altijd het recht om ‘nee’ te zeggen, hier hoef je je niet schuldig over te voelen.

3. Bouw zelfvertrouwen op

Vind jezelf de moeite waard. Besteed tijd met jezelf alsof je je beste vriend of vriendin bent. Maak ruimte vrij in je agenda om iets te doen wat je leuk vindt. En zorg dat die afspraak met jezelf heilig is. Geef jezelf complimenten, vooral als je ‘nee’ heeft gezegd terwijl je dit moeilijk vond. Zelfvertrouwen maakt het makkelijker om grenzen aan te geven.

4. Kijk hoe anderen het doen

Let eens op hoe anderen ‘nee’ zeggen. Je kunt hier veel van leren. Je komt op ideeën waar je zelf niet zo snel aan had gedacht. Let ook op je eigen reactie. Vind je het vervelend als iemand ‘nee’ zegt? Zo ja, wanneer vind je dat? En heeft dit te maken met de manier waarop iemand het brengt? En wanneer vind je het niet erg?

5. Oefen met anderen

Oefen met mensen die dicht bij je staan. Vraag of ze iets simpels willen voorstellen en zeg hier ‘nee’ op. Let op hoe je je hierbij voelt. Realiseer je dat je geen ‘nee’ zegt tegen de persoon, maar tegen dat wat gevraagd wordt. Dat maakt het ‘nee’ zeggen minder intens.

6. Stel voorwaarden

Vind je het toch nog een stap te ver om heel direct ‘nee’ te zeggen? Zeg dan ja, maar stel hier voorwaarden bij. Bijvoorbeeld: Ja, ik wil oppassen, maar alleen incidenteel. Of: ja, ik wil je helpen met schilderen, maar niet meer dan twee uurtjes. Zie dit als een tussenstap om vervolgens volledig ‘nee’ te zeggen.