Voldoende lichaamsbeweging is in veel opzichten goed voor ons. Het helpt ons niet alleen om fysiek en mentaal fit te blijven, maar houdt ook onze hersenen in conditie. Dit schrijft hoogleraar neuropsychologie en bewegingswetenschappen Erik Scherder in zijn boek over de relatie tussen bewegen en ons brein ‘Laat je hersenen niet zitten: hoe lichaamsbeweging de hersenen jong houdt.’

Het boek van Erik Scherder is een bevlogen pleidooi om weer ‘gewoon’ te gaan bewegen, zoals we dat vroeger ook deden. Topsport is echt niet nodig, elke dag een half uur actief bewegen is al goed. Gewoon even opstaan uit onze stoel om te gaan wandelen of fietsen. Na inspanning voelen we ons mentaal beter en zijn we productiever.

Bewegen verbetert onze cognitie

Diverse studies tonen aan dat onze cognitie – verstandelijke vermogens en geheugen – verbetert als we 30 minuten per dag actief bewegen. Als kinderen bewegen stimuleert dit de delen van de hersenen die zorgen voor een optimale verstandelijke ontwikkeling. Dat zijn ook de delen die bij het ouder worden als eerste achteruit gaan. Een inactieve leefstijl vergroot later de kans op ouderdomsziekten, zoals dementie.

Samenhang fysiek, cognitief en mentaal

Onze motoriek en cognitie zijn dezelfde neurale systemen. Bewegen stimuleert ons brein en dat is positief voor de connectiviteit en het doorgeven van signalen via ons zenuwstelsel. Zo beschermt bewegen ons ook tegen somberheid en depressieve gevoelens. Chronische stress heeft negatieve gevolgen voor de connectiviteit en kan daardoor tot gezondheidsklachten leiden.

Meer onderzoek is nodig

Dat er een sterke relatie is tussen de mate van bewegen en onze fysieke, mentale en cognitieve gezondheid is duidelijk. Maar Scherder geeft in zijn boek ook aan dat er tegenstrijdigheden zijn en we veel nog niet weten. Hij zet ons aan het denken over maatschappelijke problemen, maar er is meer onderzoek nodig. Zoals onderzoek naar hoe we het beste kunnen omgaan met zieke en oude mensen die veel op bed liggen. Of het effect van jaren gevangen zitten (en dus weinig bewegen) op het brein van mensen die door verwaarlozing toch al minder goede hersenen hebben.

Bronnen:
Erik Scherder, boek ‘Laat je hersenen niet zitten’ | eerste druk oktober 2014
ICARA – BG Magazine | januari 2016