In het eerste kwartaal is het aantal ziekmeldingen gedaald, maar de duur is gestegen. Dit wordt het corona-effect genoemd. Experts maken zich vooral zorgen over de mentale gezondheid.

Al in het vierde kwartaal van 2020 zagen we dat werknemers zich minder vaak ziekmeldden. Toen bleek al volgens de Arbo Unie dat ondanks corona de ziekteverzuimcijfers niet echt stegen. De meeste mensen hebben namelijk milde klachten en zijn na een aantal dagen weer beter. Wel was er een toename van het aantal psychische klachten. Hierdoor neemt de duur van het verzuim toe. Opvallend is dat het CBS meldt dat het ziekteverzuim vorig jaar in het laatste kwartaal juist is toegenomen. Kennelijk spreken cijfers elkaar soms ook tegen.

Lange verzuimdagen

Ook in de eerste twee maanden van dit jaar is het aantal ziekmeldingen gehalveerd ten opzichte januari en februari 2020. Dit melden ArboNed en HumanCapitalCare die samen zo’n 1,5 miljoen ziekmeldingen registreren. Ook Arbo Unie bevestigt dit. Deze arbodienst is verantwoordelijk voor zo’n 1,2 miljoen ziekmeldingen. De verzuimduur neemt daarentegen toe. In plaats van 167 verzuimdagen, ligt lang verzuim inmiddels op 290 dagen.

Oorzaken daling ziekmeldingen

Willem van Rhenen, hoogleraar aan de Nyenrode Universiteit en verbonden aan de Arbo Unie als stressexpert en bedrijfsarts, wijt deze daling aan twee dingen: minder griepmeldingen en een betere afstemming tussen werkgever en werknemer. “Er wordt meer gedacht in mogelijkheden: wat kan iemand nog wel doen zonder zich ziek te hoeven melden? Ook voor corona zag je dat het aantal meldingen voor kort verzuim (minder dan zes weken) daardoor al daalde.”

Oorzaken langer ziekteverzuim

Wat onder andere meespeelt in de duur van het ziekteverzuim is dat veel ziekenhuizen reguliere zorg door corona-zorg moeten uitstellen. Hierdoor moeten mensen langer wachten om geholpen te worden. Truus van Amerongen, bedrijfsarts en medisch directeur van ArboNed, zegt hierover: “Niet iedereen kan in de tussentijd het reguliere werk uitvoeren, met langer verzuim tot gevolg. Dergelijke lange wachttijden zijn in de geestelijke gezondheidszorg al langer een probleem. Mensen wachten soms wel een half jaar tot ze aan de beurt zijn.”

Burn-out en andere psychische klachten

Ongeveer een derde van het aantal ziekmeldingen is psychisch, zoals overspannenheid, depressie en burn-out. Dat is al jaren zo. Arbo Unie meldde vorig jaar dat psychische klachten in de lift zitten. De vrees is dat dit de komende periode alleen maar meer toeneemt. Van Rhenen denkt dat dit vooral komt door het gemis aan sociale contacten tijdens werktijd. “Op kantoor is er altijd wel een collega met wie je je zorgen over je baan of de situatie kunt delen. Dat helpt om te relativeren. Als je in je eentje voor een beeldscherm zit, word je minder snel gecorrigeerd wanneer negatieve gedachtes of zorgen de kop opsteken, waardoor versombering dreigt.”

Effecten lange termijn

Hoe gaat dat nu verder in de toekomst nu blijkt dat de pandemie vooral op het mentale vlak zijn invloed heeft en stress toeneemt? Sinds de tweede lockdown hebben werkgevers meer oog voor de sociale en mentale aspecten van het thuiswerken. Maar is dat voldoende? Van Rhenen ziet niet alleen psychisch verzuim als een probleem, maar ook de terugkeer na psychisch verzuim. “Juist voor mensen die re-integreren is het belangrijk om support te voelen van een leidinggevende of collega’s. Op kantoor zien anderen hoe het met je gaat, is een praatje snel gemaakt en kun je makkelijker zorgen delen. Thuiswerkers missen die factoren. Dat maakt de terugkeerdrempel hoger.” Van Amerongen voegt hier ook aan toe: “Veel bedrijven weten nog niet goed hoe ze met ‘het nieuwe normaal’ moeten omgaan. Die onzekerheid veroorzaakt stress. We weten dat veel werknemers op hun tenen lopen. Mensen zijn het zat.”

Bron:

Nrc.nl