Veel werkgevers gingen vorige week – tijdens de Week van de Werkstress – in gesprek met hun medewerkers over werkstress en de aanpak daarvan. Een belangrijk gespreksonderwerp, omdat werkstress jaarlijks tot 7,5 miljoen verzuimdagen leidt en Nederland 1,8 miljard euro per jaar kost. Bijna drie miljoen werknemers hebben behoefte aan maatregelen tegen werkstress, maar wat is werkstress eigenlijk en hoe ontstaat het?

Er is sprake van werkstress als de eisen en kenmerken van de werksituatie niet goed zijn afgestemd op de capaciteiten en behoeften van de medewerker. Feitelijk gaat het dan vooral om controleverlies. Burrhus Skinner deed een experiment met ratten en duiven dat aantoonde dat ook bij dieren controleverlies tot stress leidt. Hij leerde de dieren hoe ze, door het indrukken van een schakelaar in hun kooi, invloed konden uitoefenen op de omstandigheden in die kooi zoals de hoeveelheid voedsel. Toen hij die schakelaar verwijderde en de dieren ontdekten dat zij geen invloed meer hadden, trad er zichtbaar en meetbaar stress op.

Oorzaken van uitval door werkstress

Valt een medewerker uit door stress, dan kunnen daarbij ook privéomstandigheden een rol spelen. Wat door het werk komt en wat door de privésituatie is alleen moeilijk uit elkaar te halen. In werksituaties zijn tegen die achtergrond tal van oorzaken van controleverlies te bedenken die meestal in onderstaande vier categorieën passen:
• Arbeidsinhoud en werkwijze (wat moet er gebeuren en op welke manier);
• Arbeidsomstandigheden (in welke situatie moet gewerkt worden);
• Arbeidsverhoudingen (sfeer op de werkvloer, collegialiteit en eigen invloed);
• Arbeidsvoorwaarden (beloning, perspectieven en werktijdregeling).

Laat los wat je niet kunt veranderen

Werken genereert energie, maar kost medewerkers ook energie. Daarin de balans vinden en houden is voor velen lastig. Voor wie aan stress lijdt, is het heel belangrijk om te beseffen dat er een discrepantie bestaat tussen de huidige en een gewenste situatie. En of het veranderen van de bestaande situatie binnen de eigen mogelijkheden ligt. Een mooie uitspraak daarover is deze: ‘Als je met een probleem geconfronteerd wordt, los het dan op. Kun je het niet oplossen, dan is het kennelijk niet jouw probleem’. Met andere woorden: laat het los als je er toch niets aan kunt veranderen.

Bronnen:

TNO Factsheet ‘Werkstress, Burn-out & Verzuim in cijfers’ | 16 november 2015
managersonline.nl | 16 november 2015