Schrik jij snel? Zoals van een onverwacht hard geluid of een auto die vlak langs je rijdt? In dat geval is angst een normale reactie die ons voorbereidt op mogelijk gevaar. Maar als je voor onschuldige dingen bang bent of voortdurend een vaag gevoel van angst hebt, dan gaat er mogelijk iets mis in je brein. Hoe ontstaat angst en wat gaat er mis in het brein van mensen met een angststoornis?

Angst als nuttige reactie op gevaar

Als er gevaar dreigt dan zet je brein zich onmiddellijk aan tot actie, nog voordat je de situatie goed hebt ingeschat. Je lichaam wordt met behulp van hormonen zoals adrenaline direct voorbereid op vluchten of vechten. Je zintuigen worden alerter, bloeddruk en hartslag gaan omhoog en spieren spannen zich. Intussen schat het denkende deel van ons brein in hoe gevaarlijk het is wat je ziet, hoort of voelt. Dat doet het door dit te vergelijken met informatie die ligt opgeslagen in het geheugen. Remt die hard rijdende automobilist wel of niet? Schreeuwt die man uit agressie of zingt hij een dronkemanslied? Deze rationele inschatting van de mate van gevaar remt of stimuleert je angstreactie.

Angst en paniek door een stoornis

Bij mensen die lijden aan een angst- of paniekstoornis of een posttraumatische stressstoornis (ptss) gaat er iets mis in dit samenspel tussen de snelle instinctieve reactie en de rationele inschatting van het gevaar. Je lichaam en geest blijven dan op scherp staan bij een onschuldige zintuiglijke prikkel, zoals de knal van een ballon of bijvoorbeeld het zien van een spin. Het denkende deel van het brein is dan niet in staat om de angstreactie van je lichaam onmiddellijk af te remmen. Met als gevolg dat iemand voortdurend bang is om niets. Angst- en paniekklachten komen ook veel voor bij mensen met een depressie.

Lees ook: Maak angst en paniek beheersbaar

Luister de podcast: Een visie op angst en paniek

Bron:
Elsevier – speciale editie ‘Ons brein’