Overspannen en burn-out zijn twee termen die veel op elkaar lijken en overeenkomsten hebben. Toch zit er een wezenlijk verschil in overspannen zijn of burn-out zijn. In dit blog leggen we je uit hoe dat zit.

Stress en spanning

Of je nou overspannen, opgebrand, overwerkt of burn-out bent, ze hebben allemaal te maken met stress. Stress is druk of spanning die iemand zichzelf of die zijn omgeving hem oplegt. Bijvoorbeeld omdat er een deadline gehaald moet worden of omdat je veel te doen hebt in korte tijd. Kortdurende stress hoeft helemaal geen probleem op te leveren. Stressvolle situaties kunnen juist het maximale uit jezelf halen. Het maakt je alert en gefocust.

Ongezonde stress is een ander verhaal. Dit kunnen dagelijkse situaties zijn, maar ook meer ingrijpende gebeurtenissen. Moet je meer stress verwerken dan je kunt verdragen? Dan kan stress schadelijk zijn voor je lichaam. Je hormoonhuishouding raakt ontregeld, en allerlei lichamelijke en psychische klachten veroorzaken.

Wat is overspannenheid?

Overspannen word je als stress voor lange tijd (een paar maanden) aanhoudt. Bijvoorbeeld omdat je werk veel van je vraagt en je lange tijd moet overwerken. Je hebt dan een aantal weken nodig om weer terug te komen op je oude niveau en te herstellen. Dat is vaak een kwestie van veel rusten en tijd voor jezelf nemen. De klachten kunnen veel op die van een burn-out lijken maar zijn vaak minder intens. Zoals vermoeidheid, veel huilen, piekeren, slechte concentratie, slecht slapen en het vermijden van sociaal contact. 

Wat is een burn-out?

Maar wanneer ben je dan burn-out? Een burn-out kan voortvloeien uit een verwaarloosde overspannenheid. Je hebt je klachten langer dan zes maanden genegeerd of je bent niet goed hersteld. Maar vaker nog heeft een burn-out te maken met jarenlang over je grenzen gaan. Een burn-out is vaak lastig te herkennen; je weet namelijk niet beter, je doet dit je hele leven al zo. Je omgeving heeft je burn-out daarom vaak eerder door dan jij.

Soms gaat een burn-out gepaard met intense gebeurtenissen in je leven, zoals een verlies of nare ervaringen in je kindertijd. In de loop der tijd kunnen je gevoel en verstand steeds verder uit elkaar komen te staan. Gevolg is dat er tussen deze twee een kortsluiting ontstaat die zich uiteindelijk fysiek vertaalt in ernstige klachten. Denk aan: extreme vermoeidheid, geen uitzicht of oplossingen meer zien, niet meer kunnen concentreren, en angst- en paniekklachten.

Wil jij weten of je burn-out bent? Download de complete burn-outgids:

Hoe weet je of je burn-out bent? Lees er alles over en ontdek het zelf

Overspannen of burn-out?

Zoals je ziet staat de factor tijd centraal bij de vraag ofj e overspannen of burn-out bent. Hoe langer je met je overspannen klachten blijft rondlopen, hoe erger ze worden. Daarnaast heeft burn-out vaak een dieper liggende oorzaak. Er is professionele hulp voor nodig om die grondig aan te pakken.

Lees ook: Overspannen? Moet je dan werken of juist niet? En wat is het verschil met burn-out?