Onzekerheid voor, tijdens en na een burn-out en 5 tips om hiermee om te gaan
Onzekerheid voor, tijdens of na je burn-out. Tijdens je burn-out vallen vaak zo veel zekerheden weg dat je zelfvertrouwen een flinke deuk oploopt. Maar wist je dat onzekerheid ook voor en na je burn-out kan meespelen? In dit blog vertellen we je er alles over en we geven je 5 tips om meer zekerheid op te bouwen.
Onzeker voor je burn-out
Onzekerheid speelt vaak een rol bij het ontwikkelen van een burn-out. Ga maar na: uit onzekerheid doe je dingen die niet bij je passen. En dus ga je over je grenzen. Dit is een heel sluimerend proces dat van jongs af aan ontstaat. Je kunt zelfs helemaal niet in de gaten hebben dat je handelingen voortkomen uit weinig zelfvertrouwen. Dat komt omdat je niet anders weet. En zelfvertrouwen is ook lastig te vergelijken. Want hoe voelt die ander zich écht van binnen?
Zelfvertrouwen bouw je op onder andere doordat je als kind fouten mocht maken, gestimuleerd werd om je eigen keuzes te maken en er een gezonde vertrouwensband was tussen jou en je ouders/verzorgers. Afwijzing, straf en andere negatieve reacties kunnen ervoor zorgen dat je zelfvertrouwen niet genoeg wordt ontwikkeld en je je overmatig gaat aanpassen. Je maakt je dit gedrag uiteindelijk zo eigen dat je niet meer in de gaten hebt dat dit niet per se jou weerspiegeld. Een voedingsbodem dus voor stress en burn-out.
Lees meer over hoe een burn-out ontstaat in je kindertijd.
Onzekerheid tijdens je burn-out
Misschien was er helemaal niets mis met jouw gevoel van zelfvertrouwen, maar voel je je veel onzekerheid nu je een burn-out hebt. Dat is niet zo gek. Veel zekerheden waar je normaal gesproken op terug kon vallen, zijn er nu niet meer.
Veel mensen met een burn-out hebben het gevoel dat hun lichaam ze in de steek laat. Dat wat je altijd kon doen, kun je nu niet meer. Je hebt last van fysieke klachten die ook niet zomaar overgaan. Het is alsof je je eigen lichaam niet meer kent en niet meer weet hoe het werkt. Dat geeft een onzeker gevoel.
Ook op psychisch vlak kun je niet echt meer rekenen op jezelf. Je hebt bijvoorbeeld ongecontroleerde huilbuien, vergeet veel, hebt je angsten niet in de hand of voelt je over het algemeen niet jezelf. Daarnaast vallen andere zekerheden weg als je dagelijkse ritme, je werk, je sociale contacten, je hobby’s en je sportieve activiteiten. Opeens ben je afhankelijk van bijvoorbeeld je partner omdat je zelf niets meer kunt. Ook de vraag ‘Ga ik ooit weer beter worden?’ speelt mogelijk door je hoofd. Dit alles bij elkaar kan je heel kwetsbaar en onzeker doen voelen.
Margreet had last van onzekerheid tijdens haar burn-out. Het bezorgde haar zelfs paniekaanvallen: “Waarschijnlijk herkent iedereen het wanneer ik zeg dat ik die eerste klap echt niet zag aankomen. Ik was altijd superpositief ingesteld, pakte alles met beide handen aan en probeerde er voor iedereen te zijn. Maar die ene klap zorgde ervoor dat ik dat ineens kwijt was. Het was als sneeuw voor de zon verdwenen. De ballen die ik hierna nog steeds probeerde hoog te houden gingen gepaard met zo weinig zelfvertrouwen dat ik buiten de deur continu paniekaanvallen kreeg.”.
Ook Marjolein kreeg door een bore-out steeds minder zelfvertrouwen. “Ik werd niet meer geprikkeld om mijn hersenen te gebruiken en raakte hierdoor mentaal uitgeput. Faalangst en gebrek aan zelfvertrouwen kwamen om de hoek kijken en de twijfel sloeg toe. De kracht om de situatie te veranderen ontbrak aan alle kanten.”
Weinig zelfvertrouwen na je burn-out
Ook kun je na je burn-out door onzekerheden geplaagd worden. Je moet de draad weer oppakken en dat kan best een enge stap zijn. Misschien heb je al die tijd een coach of therapeut gehad die je hielp, maar nu moet je het dan echt alleen gaan doen. Je weet dat dingen anders moeten, maar je twijfelt of je dat wel lukt. Misschien ben je bang dat je terugvalt en weer klachten krijgt. Of erger: een tweede burn-out krijgt.
Hierdoor kun je ook veel piekeren dat ervoor zorgt dat je het contact met je lichaam verliest en je stresssignalen minder goed oppikt. Ook kun je je na je burn-out niet meer de oude voelen en hier onzeker door worden. Kortom, er zijn allerlei redenen om na je burn-out onzekerheid weer toe te laten. Belangrijk is dat je dit herkent en er iets mee doet.
5 tips om zelfvertrouwen op te bouwen na je burn-out
Eigenlijk kun je die zekerheid pas echt weer opbouwen na en gedeeltelijk tijdens je burn-out. Dan snap je waarom je je gedraagt zoals je je gedraagt en waar dit vandaan komt. Veranderingen kun je dan gemakkelijker toepassen zonder te vervallen in oud gedrag. Wij hebben een aantal tips voor je die je kunt doen zodat je die zekerheid weer wat meer opbouwt en beter in je vel gaat zitten.
1. Geef jezelf de ruimte
Jezelf afstraffen als het even mis gaat, daar gaat je zelfvertrouwen natuurlijk niet sterker door worden. Geef jezelf dus de ruimte om de nodige stappen te zetten en fouten te maken. Zorg daarbij dat je verwachtingen reëel zijn en niet te hoog liggen. Op die manier ben je ook niet iedere keer teleurgesteld als iets even niet lukt.
2. Doe wat je leuk vindt
Plezier hebben, ontspannen en doen wat je leuk vindt, geven je een gevoel van zelfvertrouwen. Vind daarom iets om in je vrije tijd te doen waar je helemaal in op kunt gaan. Misschien vind je het heerlijk om taarten te bakken en zelf recepten te verzinnen, om specifieke onderwerpen of voorwerpen te fotograferen, om hard te lopen of te vissen. Of misschien wil je iets nieuws beginnen, zoals een studie of cursus. Kijk wat jij echt leuk vindt en kies wat bij je past.
3. Doe iets wat je nog nooit hebt gedaan
Door jezelf uit te dagen kom je er vaak achter dat je veel meer kunt dan je denkt. Dit betekent niet per se dat je de Mount Everest moet beklimmen of parachute moet gaan springen. Kleine stappen zetten is ook prima. Trek er bijvoorbeeld alleen op uit als je gewend bent om altijd met anderen te zijn. Of sla eens een andere weg in tijdens een wandeling in het bos of op weg naar je werk.
4. Maak een plan van aanpak
Zou je wel graag dingen willen oppakken, maar vind je dit lastig om te doen? Maak een plan van aanpak met haalbare doelen en beschrijf hoe je die gaat bereiken. Door erover na te denken en het op te schrijven krijg je veel meer zicht in waarom je iets lastig vindt en hoe je hiermee kunt omgaan.
5. Stimuleer waar je goed in bent
Door je beperkingen te accepteren en je kwaliteiten te stimuleren, voed je je zelfvertrouwen. Wil je je kwaliteiten uitbouwen of mis je nog bepaalde vaardigheden? Een training of cursus doen kan je nog meer stimuleren. Doe bijvoorbeeld een schrijfcursus als je beter wilt worden in blogs of verhalen schrijven.
Wil jij weten of je burn-out bent? Download de complete burn-outgids:
Hoe weet je of je burn-out bent? Lees er alles over en ontdek het zelf
