Wat te doen als je partner een burn-out heeft?
Een burn-out heb je nooit alleen. Een burn-out heeft namelijk net zo goed invloed op de naaste omgeving. En dan vooral op diegene die het dichtste bij staat: de partner. Zit jij in een relatie met iemand die burn-out is of hier tegenaan zit? Lees in dit blog hoe je hiermee het beste omgaat.
Inhoud:
Hoe herken je een burn-out bij je partner?
Hoe ga je het gesprek aan met je partner?
Zware lasten in het dagelijks leven
Vervreemding en scheiding bij burn-out
Hoe kun je het beste met je partner en jezelf omgaan?
Ondersteuning voor jou als partner
Meer informatie voor jou en je partner
Burn-out: ingesleten gedrag
De partner is vaak de eerste die merkt dat het niet goed gaat met zijn of haar geliefde. Zelfs al vóór dat diegene het zelf in de gaten heeft. En dat is eigenlijk heel normaal. Ga zelf maar na. Het is altijd makkelijker om de ‘fouten’ of oplossingen van een ander te zien dan bij jezelf. Toch?
Bij een burn-out is dat nog een tikkeltje lastiger…
Het gaat hier namelijk om ingesleten gedrag. Gedrag dat al jaren, vaak zelfs vanuit de kindertijd, in iemands systeem zit. De reden dat je zieke partner hier nu pas last van krijgt, is dat het lichaam best heel wat aan kan. Het heeft jaren die last gedragen, maar er komt ongetwijfeld een moment dat het genoeg is. Gevolg: uitputting.
Hoe herken je een burn-out bij je partner?
Je partner krijgt natuurlijk niet van het een op het andere moment een burn-out. Dat sluipt er langzaam in. In het begin zijn de klachten dan misschien ook nog niet zo hevig. Maar hoe langer iemand met deze klachten rondloopt, hoe meer risico diegene loopt op overspannenheid of burn-out.
Zo merk je bijvoorbeeld dat je partner vaker geïrriteerd reageert, zich terugtrekt, hoofdpijn of buikklachten heeft, veel piekert en vermoeid is. Dit zijn allemaal tekenen dat je partner in ieder geval met stressklachten rondloopt. Komen hier nog extra lastige situaties bij, zoals een verhuizing, een hoge werkdruk, conflicten of geldzorgen, dan wordt dit vaak te veel. Je partner verliest het overzicht en klachten nemen toe.
Een burn-out bij je partner herken je aan klachten als:
- Weinig zelfvertrouwen;
- Cynisme;
- Snel huilen;
- Slechte concentratie;
- Geen keuzes kunnen maken;
- Weinig vertrouwen in anderen of situaties;
- Sociaal contact uit de weg gaan;
- Negatief denken;
- Je angstig voelen;
- Slecht slapen;
- Hartkloppingen;
- Hyperventilatie;
- Vage fysieke klachten die niet over gaan.
Hoe ga je het gesprek aan met je partner?
Als je merkt dat je partner rondloopt met burn-outklachten of misschien zelfs al burn-out is, dan wil je hem of haar natuurlijk graag helpen hiermee. Maar hoe ga je een gesprek aan over zo’n gevoelig onderwerp? En wat als die ander zelf vindt dat het prima gaat?
Houd in eerste instantie voor ogen dat je geen hulpverlener bent. Je bent niet gekwalificeerd om diagnoses te stellen of hulp te bieden waarvan jij denkt dat het zo hoort. Daar zijn gelukkig andere mensen voor. Wat kun je dan wel doen? We geven hieronder een paar tips.
- Uit je zorgen
Jij kent je partner als geen ander, en je weet wanneer hij of zij ander gedrag vertoont dan normaal. Benoem wat je opmerkt. Geef aan wat het effect is op jou en jullie gezin. Niet om een schuldgevoel aan te praten (want dat heeft diegene waarschijnlijk al) maar om aan te geven dat je ziet dat het niet goed gaat en dat je wilt helpen. Je kunt hier andere mensen bij betrekken, maar pas hier wel mee op. Dit kan erg intens overkomen en je partner kan zich dan juist terugtrekken en niets meer delen.
- Geef informatie
Als je partner zelf zijn of haar klachten niet inziet, probeer dan eens informatie te zoeken op internet. Stuur bijvoorbeeld dit artikel over de symptomen van een burn-out.
Wil jij zeker weten of je partner een burn-out heeft? Ontdek het antwoord in dit e-book:
Hoe weet je of je burn-out bent? Lees er alles over en ontdek het zelf
- Luister goed
In plaats van direct oplossingen aan te dragen, luister eerst goed naar zijn of haar verhaal. Het is heel belangrijk dat je partner zijn gevoelens kwijt kan en dit serieus genomen wordt. Wees geïnteresseerd en vraag door.
- Vraag wat de ander nodig heeft
Als de ander zijn verhaal heeft gedaan, vraag dan wat die ander nodig heeft om zich beter te voelen. Als hij of zij dit al weet. Kijk samen of je dit kunt realiseren. Bespreek ook of de ander professionele hulp wil. Zeker bij ernstige en langdurige klachten is dit aan te raden.
- Geef de ander de ruimte
Soms ziet iemand zelf echt niet in dat hij of zij op een burn-out afstevent en wil ook niets weten van hulp. Als je alles hebt geprobeerd, dan zit er soms niets anders op dan die ander de ruimte te geven. Ook als dit betekent dat je partner op een dag instort. Soms is dit nodig om tot het besef te komen dat er echt iets mis is en dat de ander hulp nodig heeft. En ja, dit is een harde les. Ook voor jou, omdat je er machteloos naast staat en het voor je ogen ziet gebeuren. Mocht het zo ver komen, wees er dan wel voor je partner en kom niet met verwijten. Dat helpt de situatie namelijk niet.
Zit je in deze situatie en wil je hier advies over? Bel dan met ons eerste contactpunt (06) 2095 96 38.
Denk ook eens aan zorgverlof.
Dat geeft jou wat meer ruimte om voor je partner te zorgen.
Schuldgevoelens en burn-out
Mensen met een burn-out voelen zich vaak schuldig naar hun omgeving toe. Maar vaak wordt vergeten dat jij als partner je ook schuldig kunt voelen. Je partner heeft tenslotte een burn-out ontwikkeld en misschien heb je dat helemaal niet in de gaten gehad. Of je hebt het wel zien aankomen, je zorgen maandenlang uitgesproken maar je hebt de burn-out van je partner niet kunnen voorkomen.
Daar kun je niets aan doen.
Je bent geen hulpverlener, en weet dus ook niet welke stappen je moet zetten bij burn-out. Het beste wat je kunt doen, is de situatie proberen te accepteren zoals die nu is.
Impasse in de relatie
Is je partner eenmaal burn-out dan wil je waarschijnlijk graag meehelpen, meedenken en advies geven. Maar, je voelt niet wat je partner voelt. Dat maakt soms dat je je lastig kunt inleven. En dat is logisch want je hebt zelf geen burn-out.
Je partner kan zich niet gehoord voelen waardoor een reactie op jouw vragen uitblijft. Het probleem is vaak dat je partner zelf niet eens weet wat hij of zij nodig heeft. Hierdoor kan het voor jou lastig zijn om te bepalen wat je moet doen.
Wel of niet met rust laten?
Wel of geen vragen stellen?
Wel of geen fysiek contact?
Daarnaast vind je het misschien moeilijk om je eigen problemen te delen omdat je de ander niet wil belasten. Dus: jij weet niet wat je moet doen en je zieke partner weet niet wat hij of zij wil. Dit zorgt voor een impasse.
“Ook jij kan fysiek, emotioneel en
mentaal behoorlijk uit balans raken”
Zware lasten in het dagelijks leven
Naast de machteloosheid van het niet weten hoe je met de ziekte van je partner moet omgaan, krijg je ook te maken met zware lasten in het dagelijks leven. Want wie brengt nu de kinderen naar school of naar hun sportclubjes? En wie begeleidt ze met hun huiswerk? Ook in huis moet er veel overgenomen worden omdat diegene met een burn-out tot niets meer in staat is.
Heb jij een pittige baan en heb je zelf al moeite om alles rond te krijgen? Dan kan jij en hiermee de relatie heel erg onder druk komen te staan. Denk bijvoorbeeld aan een ondernemer die naast de zorg voor zijn zieke partner en gezin ook zijn onderneming draaiend moet houden. Iedereen kan zich voorstellen dat dit niet zonder schade kan.
Vervreemding en scheiding bij burn-out
Als de burn-out veel tijd kost kan vervreemding op de loer liggen. Je begrijpt elkaar niet meer, wordt vreemden voor elkaar en je kunt elkaars last niet of nauwelijks dragen. Uiteindelijk kan dit zelfs tot een scheiding komen.
Kortom, niet alleen diegene met de burn-out heeft het moeilijk ook jij kan fysiek, emotioneel en mentaal behoorlijk uit balans raken. Je kunt in deze periode alleen maar aan het geven zijn terwijl je er weinig tot niets voor terugkrijgt. Ook jij kan hulp nodig hebben om goed met jezelf en je zieke partner te leren omgaan.
Hoe kun je het beste met je partner en jezelf omgaan?
- Belangrijk is dat er hulp komt voor je partner. Zo kan de oorzaak van de burn-out achterhaalt worden en kan er langzaam begonnen worden met het herstel. Dit is voor jou ook belangrijk want zo weet je dat er een einde komt aan deze situatie.
- Daarnaast heb je nu tijdelijk een ondersteunende taak. Andere zaken staan hierdoor op een laag pitje. Blijf wel goed voor jezelf zorgen, want je moet zelf ook overeind blijven.
- Schakel zo veel mogelijk je netwerk in. Misschien kan een buurvrouw de kinderen naar zwemles brengen. Of kan oma na schooltijd oppassen. Ook een werkster die het huis schoonhoudt kan een tijdelijk verlichting geven. Probeer het niet allemaal alleen op te lossen.
- Blijf daarnaast zo goed en zo kwaad als het kan met je partner communiceren. Jullie moeten er toch samen uit zien te komen.
Ondersteuning voor jou als partner
In een BoFit-traject besteden we altijd aandacht aan de partner. Dat betekent dat als er behoefte is, je een of een paar sessies met je partner meekunt. Zo kunnen zaken waar jij of jullie tegenaanlopen besproken worden en gezocht worden naar een passende oplossing. Ook zorgt het vaak voor meer begrip voor elkaars situatie. Je begrijpt bijvoorbeeld beter wanneer je je partner met rust kunt laten of wanneer je je partner juist mag aanmoedigen om stappen te zetten.
Je kunt daarnaast een kort preventief traject volgen om ervoor te zorgen dat je zelf niet gebukt gaat onder stressklachten. Zo kom je er samen juist sterker uit.
Meer informatie voor jou en je partner
Wil je meer informatie? Zowel voor jezelf als voor je partner? Neem contact met ons op en bespreek wat de mogelijkheden voor zijn.
Ja, ik wil weten wat er voor mij en/of mijn partner mogelijk is!
