Sociale angst, isolatie en afzondering door stress en burn-out; hoe ga je ermee om?
Ben jij je aan het afzonderen omdat je last hebt van stress of burn-out? Vind je het lastig om mensen onder ogen te zien? Sociale angst bij stress en burn-out is niet ongewoon, maar wel heel vervelend. Zeker als je je hierdoor eenzaam en geïsoleerd voelt. Wat het is en hoe je ermee omgaat, vertellen we je in dit blog.
Symptomen bij sociale angst en stress
Wanneer je veel stress in je leven hebt dan zijn stressvolle situaties extra uitdagend. Zo kan een praatje voor je collega’s opeens veel heftiger zijn dan normaal. Of zie je opeens torenhoog op tegen het afzeggen van een afspraak met een vriendin. En zweet je peentjes als je een beoordelingsgesprek krijgt van je manager. Misschien vond je deze situaties hiervoor ook al spannend. Maar nu de stress al een tijdje door je lichaam raast, lijkt het alsof je het niet meer of veel slechter aankunt. Je begint angstiger te worden en gaat mogelijk sommige mensen en situaties liever uit de weg. Zo probeer je met een smoesje ergens vanaf te komen. Die gevoelens van angst voel je lichamelijk ook heel duidelijk, zoals:
- Overmatig zweten;
- Trillen;
- Verhoogde ademhaling;
- Gevoel van controleverlies;
- Hartkloppingen;
- Duizeligheid;
- Rood worden;
- Paniekaanval;
- En hyperventilatie.
Sociale fobie of angststoornis
Een sociale fobie of gegeneraliseerde angststoornis (langdurige angstklachten) gaat nog een stapje verder dan sociale angst. Je klachten verergeren en je vermijdt bepaalde situaties structureel. Je dagelijkse leven kan hier behoorlijk onder lijden. Zo durf je bijvoorbeeld geen boodschappen meer te doen uit angst bepaalde mensen tegen te komen. Of meld je je vaak ziek op je werk omdat je je collega’s niet onder ogen durft te zien. Omdat je klachten langere tijd spelen, kom je steeds meer in een isolement. Heb je hier last van dan heb je therapie of behandeling met medicijnen nodig. Dit kan bij een psycholoog of psychotherapeut. Doe je er niets aan dan kun je namelijk ook andere klachten ontwikkelen als verslaving en depressie. Het is dus echt nodig om professionele hulp in te schakelen. Ben je vrouw? Dan heb je meer kans op een sociale fobie. Vrouwen hebben er namelijk anderhalf keer meer last van dan mannen. En ongeveer 5 tot 15 % van de bevolking heeft er last van.
Luister ook naar deze podcastaflevering: Een visie op angst en paniek.
Hoe kom je aan sociale angst?
Hoe kom je nou aan die sociale angst? Misschien heeft het altijd al een beetje gesluimerd. In dat geval versterkt stress je angst. Sociale angst heeft veel te maken met onzekerheid, en angst voor kritiek en afwijzing. Er zijn een aantal oorzaken die ervoor zorgen dat je gevoelig bent voor deze specifieke angst:
- Genetische aanleg: heb jij familie met sociale angst? Dan heb je drie keer meer kans dat jij hier ook last van hebt;
- Omgeving: je opvoeding of een heftige gebeurtenis kan sociale angst oproepen;
- Drug en drank: drugs, alcohol maar ook koffie en cola kunnen angsten aanwakkeren en versterken.
Sociale angst, afzondering en burn-out
Heb jij last van een burn-out? Dan kunnen je angstklachten te maken hebben met het volgende. Wanneer het lichaam is overbelast reageert het door extra aanmaak van het stresshormoon cortisol. Ook bij angst- en paniekstoornissen heb je een verhoogd cortisolgehalte. De stap van burn-out naar angst en paniek is hierdoor niet groot. Maar er is meer waardoor je tijdens je burn-out last kunt hebben van sociale angst. Je kunt namelijk het gevoel hebben dat niemand je echt begrijpt. Burn-out is niet altijd goed vanaf de buitenkant te zien. Je omgeving kan hierdoor niet begrijpend of afwijzend reageren. Je terugtrekken is dan een logische reactie. Ook zijn sociale contacten vaak veel te vermoeiend. Al die prikkels van buitenaf kun je vaak helemaal niet aan. Ook daarom kun je tijdens je burn-outherstel maar weinig mensen zien. Dit alles bij elkaar kan ervoor zorgen dat je in afzondering leeft en dit kan behoorlijk wat eenzame gevoelens oproepen.
Lees ook: 7 gouden tips tegen eenzaamheid bij burn-out.
Wil jij weten of je burn-out bent? Download de complete burn-outgids:
Hoe weet je of je burn-out bent? Lees er alles over en ontdek het zelf
Hsp en afzondering
Jezelf afzonderen heeft niet altijd met stress of burn-out te maken. Je kunt ook hooggevoelig zijn. Dan heeft je afzonderen vaak een positieve functie: je hebt het namelijk nodig om prikkels uit je omgeving te verwerken. Daarnaast kun je ook om andere redenen gedwongen zijn om je af te zonderen. Zoals bij een ernstige ziekte (anders dan burn-out) en een pandemie, zoals het coronavirus. Afzondering heeft dus niet altijd te maken met sociale angst.
Hoe ga je om met beginnende sociale angst?
Sociale angst is heel vervelend. Zeker tijdens een burn-out heb je je sociale vangnet namelijk nodig om je te helpen bij je herstel. Dus wat doe je eraan als je merkt dat je angstig begint te worden in sociale situaties? Wij geven je hieronder een aantal bruikbare tips.
Ben je burn-out? Dan kun je je angstklachten het beste bespreken met je begeleider of coach.
Lees ook: Hoe ga je om met angst tijdens je burn-out?
4 tips om met beginnende sociale angst om te gaan
Tip 1: Blijf in gesprek met anderen
Je zorgen van je afpraten is belangrijk als je met angstklachten kampt. Dit lucht op en zorgt dat je angstklachten afnemen. Doe dat met een persoon die je vertrouwt en bij wie je jezelf kunt zijn. Heb je niemand in je omgeving op wie je kunt terugvallen? Ga dan op zoek naar een vertrouwenspersoon of neem contact op met je huisarts. Je kunt ook kijken naar hulpgroepen waar je virtueel of live bij elkaar kunt komen.
Tip 2: Ga niet te veel vermijden
Het is een normale reactie om dat wat je eng vindt te vermijden. Toch kun je dit beter niet doen. Het zorgt er namelijk voor dat je angst alleen maar groter wordt. Kijk of je bepaalde situaties overzichtelijker kunt maken. Ga even boodschappen doen in plaats van alles in één keer te halen. Maak een korte afspraak met een vriend of vriendin, en ga weer op tijd naar huis. Zo zorg je dat deze situaties niet escaleren waardoor je angst de volgende keer groter is.
Let op: ben je burn-out dan is vermijden niet altijd de oplossing. Bespreek dit met je coach of therapeut.
Tip 3: Zoek afleiding
Leid jezelf af als je angstgevoelens voelt opkomen. Je er helemaal op focussen zorgt er juist voor dat je klachten verergeren. Bel iemand op, blader een tijdschrift door of ga even naar de wc.
Tip 4: Haal goed adem
Je adem kan omhoogschieten als je angst voelt opkomen. Goed door je buik blijven ademen helpt je om geen paniek of hyperventilatieaanval op te roepen.
Lees ook: Wat zijn de gevolgen van een oppervlakkige ademhaling?
Heb jij last van sociale angst? Vraag om hulp!
Wanneer je merkt dat je sociale angst je dagelijks leven begint te beïnvloeden dan is het echt tijd om aan de bel te trekken. Professionele hulp is nodig om te kijken waar jouw klachten vandaan komen en hoe je ermee om kunt gaan.
Bij BoFit werken we al 20 jaar met stressklachten en burn-out. Angstklachten komen we hierbij vaak tegen. We hebben inmiddels duizenden mensen hiermee geholpen en dat doen we graag ook bij jou! Want ook jij verdient het om een gelukkig en ontspannen leven te leiden.
Wil jij weten of BoFit ook iets voor jou kan betekenen? Vraag de brochure met de tarieven aan en plan binnen een week een gratis kennismaking bij jou in de buurt.
Ja, ik wil meer informatie!
Bronnen: